ບັນດາສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ (ສສຊ) ຈາກເຂດເລືອກຕັ້ງຕ່າງໆ ໄດ້ສຸມໃສ່ປະກອບຄຳເຫັນໃສ່ບົດລາຍງານຂອງລັດຖະບານກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບັນດາຄາດໝາຍການພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກໃນໄລຍະຜ່ານມາ ແລະ ທິດທາງແຜນການໃນຕໍ່ໜ້າຕິດພັນກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດມະຕິກອງປະຊຸມສະພາແຫ່ງຊາດ ສະບັບເລກທີ 82/ສພຊ, ລົງວັນທີ 30 ທັນວາ 2022 ເພື່ອສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານແກ້ໄຂໃນຕໍ່ໜ້າ ຕໍ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 7 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ໃນຕອນບ່າຍວັນທີ 12 ມິຖຸນານີ້ ໂດຍການເປັນປະທານຂອງ ທ່ານ ຄຳໃບ ດຳລັດ ຮອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ.
ທ່ານ ນາງ ຂັນທອງ ພັນທະຈັກ ສສຊ ເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 11 ແຂວງບໍລິຄຳໄຊ ມີຄຳເຫັນວ່າ: ກ່ອນອື່ນເຫັນດີເປັນເອກະພາບຕໍ່ບົດລາຍງານຂອງລັດຖະບານ ຕໍ່ບົດລາຍງານວຽກງານດັ່ງກ່າວແມ່ນມີຄວາມສຳຄັນຫຼາຍເປັນຕົວຊີ້ບອກສຳຄັນຂອງການແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ, ບັນຫາຫຼັກທີ່ຈະຕ້ອງແກ້ໄຂ ໂດຍສະເພາະເຮັດແນວໃດໃຫ້ປະຊາຊົນມີເຄື່ອງນຸ່ງຮົ່ມ, ອາຫານ-ການກິນ, ມີທີ່ຢູ່ອາໄສ, ມີຢາປິ່ນປົວ ແລະ ການມີອາຊີບທີ່ໝັ້ນຄົງ. ສະນັ້ນ, ການສ້າງອາຊີບທີ່ໝັ້ນຄົງເປັນບັນຫາພື້ນຖານ, ສຳຄັນຕໍ່ປັດໄຈ 4. ໃນໄລຍະຜ່ານມາກໍເຫັນໄດ້ວ່າ ການຈັດຕັ້ງພັກ-ລັດກໍຄືອຳນາດການປົກຄອງແຕ່ລະຂັ້ນໄດ້ນໍາພາ-ຊີ້ນໍາ, ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແລະ ມີຜົນສຳເລັດດັ່ງທີ່ໄດ້ຕີລາຄາ. ໃນປີ 2023 ຍັງເຫັນວ່າ ມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານເສດຖະກິດ ເປັນຕົ້ນຄ່າຄອງຊີບສູງ, ລາຍຮັບບໍ່ດຸ່ນດ່ຽງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ການລົງທຶນຂອງປະຊາຊົນພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກພໍສົມຄວນ. ສະນັ້ນ, ຕໍ່ກັບການຕີລາຄາຂໍ້ຄົງຄ້າງນີ້ຈຶ່ງຢາກສະເໜີເພີ່ມຕື່ມ ໂດຍສະເພາະ ຜ່ານການຕິດຕາມການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍນິຕິກຳທີ່ຕິດພັນກັບວຽກງານພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກ ສ້າງຄວາມເຊື່ອໝັ່ນ, ເຂົ້າໃຈເປັນເອກະພາບ, ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດລວມທັງວິທີ, ຂັ້ນຕອນຕ່າງໆ ເຫັນວ່າຍັງບໍ່ທັນຕໍ່ເນື່ອງ ທົ່ວເຖິງ ເຮັດໃຫ້ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບາງດ້ານບໍ່ທັນໄປຕາມກົດໝາຍ, ນິຕິກຳທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ ແລະ ການນໍາພາແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກບໍ່ໄປຕາມແຜນທີ່ວາງໄວ້. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ການຈັດສັນງົບປະມານ, ການຈັດຕັ້ງພື້ນຖານໂຄງລ່າງຈາກການຈັດງົບປະມານເຂົ້າໃນດ້ານປັດໄຈການຜະລິດ ກໍຄືການສ້ອມແປງ, ການປູກ, ການລ້ຽງເຫັນວ່າຍັງມີລັກສະນະຈຳກັດ, ບາງຄັ້ງຍັງບໍ່ສອດຄ່ອງ ເຮັດໃຫ້ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານດັ່ງກ່າວນັ້ນຍັງໄປຕາມທິດທີ່ວ່າ: ການພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກແມ່ນບັນຫາຍຸດທະສາດ ແລະ ເປັນບຸລິມະສິດແຖວໜ້າຂອງພັກ-ລັດ. ສະນັ້ນ, ຢາກໃຫ້ເບິ່ງຄືນການຈັດສັນງົບປະມານໃນວຽກງານດັ່ງກ່າວຕື່ມ. ໃນນັ້ນ, ຍັງເຫັນວ່າ ຄອບຄົວທຸກຍາກຍັງຂາດປະສົບການດ້ານເຕັກນິກໃນການປູກ, ການລ້ຽງ ແລະ ບໍ່ທັນໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອດ້ານວິຊາການຈາກຂະແໜງການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງໄດ້ຢ່າງຈິງຈັງ. ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ກ່ຽວກັບບັນຫາການຈັດສັນ, ການຈັດພູມລຳເນົາ, ອາຊີບໃຫ້ປະຊາຊົນໃນການປູກຝັງບໍ່ທັນໄດ້ດຳເນີນໄປຕາມຂັ້ນຕອນທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນກົດໝາຍ, ບໍ່ຮັບປະກັນຄວາມຍືນຍົງ, ເຂດທີ່ໄດ້ຮັບການຈັດສັນ, ຍົກຍ້າຍບາງບ່ອນຂາດພື້ນທີ່ທຳການຜະລິດຍ້ອນພື້ນທີ່ຮອງຮັບບໍ່ພຽງພໍ, ບໍ່ທັນມີອາຊີບໝັ້ນຄົງຖາວອນ ແລະ ອື່ນໆ.
ທ່ານ ນາງ ຂັນທອງ ພັນທະຈັກ ຍັງໄດ້ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານ ເຮັດແນວໃດໃຫ້ໄປຕາມໄລຍະສັນຍາວ່າຟື້ນຟູໃນໄລຍະ 3 ປີ, ແຕ່ຖ້າຫາກວ່າໄລຍະ 3 ປີ ການພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກຍັງບໍ່ທັນດີຂຶ້ນນັ້ນ ທາງໂຄງການຈະພິຈາລະນາແນວໃດຕື່ມ. ພ້ອມນັ້ນ, ສະເໜີໃຫ້ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເອົາໃຈໃສ່ຕິດຕາມຊຸກຍູ້, ໃຫ້ມີການປະເມີນກິດຈະກຳທີ່ກຳນົດນັ້ນ ຍັງບໍ່ສອດຄ່ອງຈະມີວິທີ, ເຕັກນິກແນວໃດຊ່ວຍເຂົາເຈົ້າໃຫ້ມີອາຊີບໝັ້ນຄົງ, ພ້ອມສະເໜີການຄົ້ນຄວ້າເນື້ອທີ່, ທີ່ຢູ່ອາໄສ, ເນື້ອທີ່ຂອງການຜະລິດຂອງປະຊາຊົນໃຫ້ເໝາະສົມ.
(ຂ່າວ: ວັນເພັງ, ພາບ: ຕຸໄລເພັດ)
ທ່ານ ນາງ ຂັນທອງ ພັນທະຈັກ ສສຊ ເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 11 ແຂວງບໍລິຄຳໄຊ ມີຄຳເຫັນວ່າ: ກ່ອນອື່ນເຫັນດີເປັນເອກະພາບຕໍ່ບົດລາຍງານຂອງລັດຖະບານ ຕໍ່ບົດລາຍງານວຽກງານດັ່ງກ່າວແມ່ນມີຄວາມສຳຄັນຫຼາຍເປັນຕົວຊີ້ບອກສຳຄັນຂອງການແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ, ບັນຫາຫຼັກທີ່ຈະຕ້ອງແກ້ໄຂ ໂດຍສະເພາະເຮັດແນວໃດໃຫ້ປະຊາຊົນມີເຄື່ອງນຸ່ງຮົ່ມ, ອາຫານ-ການກິນ, ມີທີ່ຢູ່ອາໄສ, ມີຢາປິ່ນປົວ ແລະ ການມີອາຊີບທີ່ໝັ້ນຄົງ. ສະນັ້ນ, ການສ້າງອາຊີບທີ່ໝັ້ນຄົງເປັນບັນຫາພື້ນຖານ, ສຳຄັນຕໍ່ປັດໄຈ 4. ໃນໄລຍະຜ່ານມາກໍເຫັນໄດ້ວ່າ ການຈັດຕັ້ງພັກ-ລັດກໍຄືອຳນາດການປົກຄອງແຕ່ລະຂັ້ນໄດ້ນໍາພາ-ຊີ້ນໍາ, ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແລະ ມີຜົນສຳເລັດດັ່ງທີ່ໄດ້ຕີລາຄາ. ໃນປີ 2023 ຍັງເຫັນວ່າ ມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານເສດຖະກິດ ເປັນຕົ້ນຄ່າຄອງຊີບສູງ, ລາຍຮັບບໍ່ດຸ່ນດ່ຽງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ການລົງທຶນຂອງປະຊາຊົນພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກພໍສົມຄວນ. ສະນັ້ນ, ຕໍ່ກັບການຕີລາຄາຂໍ້ຄົງຄ້າງນີ້ຈຶ່ງຢາກສະເໜີເພີ່ມຕື່ມ ໂດຍສະເພາະ ຜ່ານການຕິດຕາມການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍນິຕິກຳທີ່ຕິດພັນກັບວຽກງານພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກ ສ້າງຄວາມເຊື່ອໝັ່ນ, ເຂົ້າໃຈເປັນເອກະພາບ, ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດລວມທັງວິທີ, ຂັ້ນຕອນຕ່າງໆ ເຫັນວ່າຍັງບໍ່ທັນຕໍ່ເນື່ອງ ທົ່ວເຖິງ ເຮັດໃຫ້ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບາງດ້ານບໍ່ທັນໄປຕາມກົດໝາຍ, ນິຕິກຳທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ ແລະ ການນໍາພາແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກບໍ່ໄປຕາມແຜນທີ່ວາງໄວ້. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ການຈັດສັນງົບປະມານ, ການຈັດຕັ້ງພື້ນຖານໂຄງລ່າງຈາກການຈັດງົບປະມານເຂົ້າໃນດ້ານປັດໄຈການຜະລິດ ກໍຄືການສ້ອມແປງ, ການປູກ, ການລ້ຽງເຫັນວ່າຍັງມີລັກສະນະຈຳກັດ, ບາງຄັ້ງຍັງບໍ່ສອດຄ່ອງ ເຮັດໃຫ້ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານດັ່ງກ່າວນັ້ນຍັງໄປຕາມທິດທີ່ວ່າ: ການພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກແມ່ນບັນຫາຍຸດທະສາດ ແລະ ເປັນບຸລິມະສິດແຖວໜ້າຂອງພັກ-ລັດ. ສະນັ້ນ, ຢາກໃຫ້ເບິ່ງຄືນການຈັດສັນງົບປະມານໃນວຽກງານດັ່ງກ່າວຕື່ມ. ໃນນັ້ນ, ຍັງເຫັນວ່າ ຄອບຄົວທຸກຍາກຍັງຂາດປະສົບການດ້ານເຕັກນິກໃນການປູກ, ການລ້ຽງ ແລະ ບໍ່ທັນໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອດ້ານວິຊາການຈາກຂະແໜງການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງໄດ້ຢ່າງຈິງຈັງ. ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ກ່ຽວກັບບັນຫາການຈັດສັນ, ການຈັດພູມລຳເນົາ, ອາຊີບໃຫ້ປະຊາຊົນໃນການປູກຝັງບໍ່ທັນໄດ້ດຳເນີນໄປຕາມຂັ້ນຕອນທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນກົດໝາຍ, ບໍ່ຮັບປະກັນຄວາມຍືນຍົງ, ເຂດທີ່ໄດ້ຮັບການຈັດສັນ, ຍົກຍ້າຍບາງບ່ອນຂາດພື້ນທີ່ທຳການຜະລິດຍ້ອນພື້ນທີ່ຮອງຮັບບໍ່ພຽງພໍ, ບໍ່ທັນມີອາຊີບໝັ້ນຄົງຖາວອນ ແລະ ອື່ນໆ.
ທ່ານ ນາງ ຂັນທອງ ພັນທະຈັກ ຍັງໄດ້ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານ ເຮັດແນວໃດໃຫ້ໄປຕາມໄລຍະສັນຍາວ່າຟື້ນຟູໃນໄລຍະ 3 ປີ, ແຕ່ຖ້າຫາກວ່າໄລຍະ 3 ປີ ການພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກຍັງບໍ່ທັນດີຂຶ້ນນັ້ນ ທາງໂຄງການຈະພິຈາລະນາແນວໃດຕື່ມ. ພ້ອມນັ້ນ, ສະເໜີໃຫ້ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເອົາໃຈໃສ່ຕິດຕາມຊຸກຍູ້, ໃຫ້ມີການປະເມີນກິດຈະກຳທີ່ກຳນົດນັ້ນ ຍັງບໍ່ສອດຄ່ອງຈະມີວິທີ, ເຕັກນິກແນວໃດຊ່ວຍເຂົາເຈົ້າໃຫ້ມີອາຊີບໝັ້ນຄົງ, ພ້ອມສະເໜີການຄົ້ນຄວ້າເນື້ອທີ່, ທີ່ຢູ່ອາໄສ, ເນື້ອທີ່ຂອງການຜະລິດຂອງປະຊາຊົນໃຫ້ເໝາະສົມ.
(ຂ່າວ: ວັນເພັງ, ພາບ: ຕຸໄລເພັດ)