ໃນວາລະດຳເນີນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 8 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ໃນວັນທີ 19 ພະຈິກ ນີ້, ບັນດາສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ(ສສຊ) ໄດ້ສືບຕໍ່ປະກອບຄຳຄິດຄຳເຫັນໃສ່ບົດລາຍງານ ຂອງລັດຖະບານໂດຍສສຊ ໄດ້ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານ ສືບຕໍ່ແກ້ໄຂຫຼາຍບັນຫາສຳຄັນ ຕິດພັນກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຂອງປະເທດເປັນຕົ້ນ:ດ້ານການສຶກສາ, ການລົງທຶນຂອງບັນດາໂຄງການຕ່າງໆ, ສາທາລະນະສຸກ, ການຄຸ້ມຄອງປົກປັກຮັກສາເສັ້ນທາງຫຼວງແຫ່ງຊາດ, ການປະຕິຮູບວິສາຫະກິດ ແລະ ອື່ນໆ.

ທ່ານ ພົຕ ສາຍໃຈ ກົມມະສິດ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ປະຈໍາເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 5 ແຂວງບໍ່ແກ້ວ ໄດ້ມີຄຳເຫັນກ່ຽວກັບການຈັດເກັບລາຍຮັບຈາກໂຄງການບໍ່ແຮ່, ປັດຈຸບັນ ຂັ້ນສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ໄດ້ອະນຸມັດໂຄງການສໍາຫຼວດ, ການປຸງແຕ່ງແຮ່ທາດ ມີທັງໝົດ 1,000 ກວ່າບໍລິສັດ, ມີ 1,200 ກວ່າກິດຈະກໍາ ແຕ່​ເມື່ອ​ມາ​ເບິ່ງການຈັດເກັບລາຍຮັບຈາກພາກ​ສ່ວນ​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ​ແລ້ວເຫັນ​ວ່າບໍ່ສົມສ່ວນ, ການເກັບລາຍຮັບແມ່ນຫຼຸດລົງ ທຽບໃສ່ປີ 2023. ສະນັ້ນ, ຢາກໃຫ້ລັດຖະບານ ລາຍງານຄືນກ່ຽວກັບໂຕເລກຜ່ານການປະເມີນ ໄດ້ໂຈະ, ໄດ້ຖອນຄືນໂຄງການ ມາເປັນຂອງລັດຖະບານມີຈັກໂຄງການ ໃນຈໍານວນ 1,000 ກວ່າໂຄງການ.

ສຳລັບການແກ້ໄຂພາຫະນະທີ່ນໍາເຂົ້າບໍ່ຖືກຕ້ອງ ບັນຫາດັ່ງກ່າວ, ຢູ່ໃນ 5 ແຂວງພາກເໜືອມີ 5,800 ກວ່າຄັນ ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານໄດ້ຮີບຮ້ອນລົງສົມທົບກັບບັນດາແຂວງ, ລົງໄປເບິ່ງສະພາບຄວາມເປັນຈິງ ແລະ ແກ້ໄຂໃຫ້ຖືກຕ້ອງຕາມຂະບວນການ. ສ່ວນໂຄງການກໍ່ສ້າງຕາຝັ່ງເຈື່ອນ ຢູ່ບັນດາແຂວງພາກເໜືອ ແລະ ພາກໃຕ້ ເວົ້າສະເພາະ ຢູ່ແຂວງບໍ່ແກ້ວ ແມ່ນມີຜົນກະທົບຫຼາຍໃນໄລຍະລະດູຝົນ ສ້າງຜົນເສຍຫາຍຕໍ່ບ້ານເຮືອນຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ເສັ້ນທາງ ທີ່ຢູ່ລຽບແຄມນ້ຳ ໄດ້ຮັບຄວາມເສຍຫາຍ ທັງນີ້, ຍ້ອນວ່າຂາດງົບປະມານ ໃນການກໍ່ສ້າງ.

ທ່ານ ວໍລະສິດ ສິວົງດາວ ສສຊ ເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 13 ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ມີຄຳເຫັນວ່າ: ຜ່ານການລົງຊຸກຍູ້ຕິດຕາມກວດກາວຽກງານການສຶກສາ ເຫັນວ່າຂົງເຂດການສຶກສານັ້ນແມ່ນໜ້າເປັນຫ່ວງຫຼາຍ ເປັນຕົ້ນແມ່ນຄຸນນະພາບການສຶກສາຍັງຕໍ່າ ໂດຍສະເພາະຢູ່ໃນເຂດຊົນນະບົດ ການປະລະການຮຽນ ແມ່ນປະລະແຕ່ຢູ່ຊັ້ນປະຖົມ, ສໍາລັບ ເຂດຕົວເມືອງ ແມ່ນປະລະຂັ້ນມັດທະຍົມ ເພາະວ່າຍ້ອນສະພາບເສດຖະກິດ ຈຶ່ງພາກັນຫຼັ່ງໄຫຼໄປເຮັດວຽກ. ສະນັ້ນ, ສະເໜີລັດຖະບານ ເອົາໃຈໃສ່ຮີບຮ້ອນແກ້ໄຂແທ້ໆ. ສຳລັບສາເຫດທີ່ພາໃຫ້ເກີດການປະລະການຮຽນ ແລະ ຄຸນນະພາບການສຶກສາຕໍ່າ ອັນທີ່ໜຶ່ງແມ່ນຍ້ອນຄູສອນບໍ່ພຽງພໍ ຕ້ອງໄດ້ສອນຫ້ອງຄວບ,ເມື່ອ​ເປັນ​ເຊັ່ນ​ນັ້ນກໍ​ບໍ່​ສາ​ມາດ​ຮັບ​ປະ​ກັນ​ຄຸນ​ນະ​ພາບ​ການ​ສຶກ​ສາ​ໄດ້. ສໍາລັບ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ແມ່ນມີໂຮງຮຽນ 2 ພັນກວ່າແຫ່ງ ມີອະນຸບານ, ປະຖົມ ແລະ ມັດທະຍົມ ມີຄູສອນພຽງແຕ່ 8 ພັນຄົນ, ໃນນັ້ນ ຄູອາສາສະໝັກ 1,600 ຄົນ ເມື່ອ​ສະ​ເລ່ຍ​ແລ້ວໂຮງ​ຮຽນ​ແຫ່ງ​ໜຶ່ງຈະ​ມີ​ຄູ​ສອນປະ​ມານ 4 ຄົນ. ອັນທີສອງ ຫຼັກສູດການສຶກສາໃໝ່ນີ້ ກໍເປັນບັນຫາ ເພາະວ່າຢູ່ຊົນນະບົດ ບໍ່ມີໂຮງຮຽນອະນຸບານ ບໍ່ມີໂຮງຮຽນປ.ກຽມ, ບໍ່ໄດ້ຮຽນພະຍັນຊະນະ, ສະຫຼະ ບໍ່ຄືໂຮງຮຽນໃນຕົວເມືອງ. ອີກບັນຫາໜຶ່ງ ແມ່ນຍ້ອນບັນຫາເສດຖະກິດຂອງຄອບຄົວ.

ສໍາລັບ ການແກ້ໄຂນັ້ນ, ຕ້ອງໄດ້ເພີ່ມຄູສອນໃຫ້ພຽງພໍ ຢ່າງໜ້ອຍຫ້ອງໜຶ່ງຕ້ອງມີຄູ 1 ຄົນ ຮັບຜິດຊອບ, ພ້ອມນີ້, ລັດຖະບານຕ້ອງໄດ້ສະ​ໜອງງົບປະມານໃຫ້, ບໍ່ມີກໍຕ້ອງໄດ້ຊອກຊ່ອງທາງຫາວິທີແກ້, ພ້ອມທັງ ແກ້ໄຂຫຼັກສູດການສຶກສາ ຄືນໃໝ່, ທົບທວນຄືນໃໝ່ ແລະ ອື່ນໆ.

ທ່ານ ຄໍາແສນ ສີສະວົງ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ປະຈໍາເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 9 ແຂວງຊຽງຂວາງ ມີຄຳເຫັນສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານ ແກ້ໄຂຫຼາຍບັນຫາ ໂດຍສະເພາະດ້ານການສຶກສາ ເຫັນວ່າຄຸນນະພາບການສຶກສາມີລັກສະນະຖົດຖອຍລົງ ໃນຊຸມ​ປີ​ຜ່ານ​ມາ​ນີ້, ສະນັ້ນ, ເພື່ອສືບຕໍ່ຍົກລະດັບການສຶກສາໃຫ້ທຽບທັນກັບ​ປະ​ເທດ​ໃນ​ພາກ​ພື້ນ​ອາ​ຊຽນ ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານ ​ທຸ້ມງົບປະມານໃສ່ການສຶກສາ ໂດຍສະເພາະການສຶກສາຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ ແລະ ອື່ນໆ.