ໂດຍ: ສ.ບຸດປະຊາ
ບົດສະຫຼຸບການປະເມີນຜົນວຽກງານ 3 ສ້າງຂອງ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ (ນວ) ໄລຍະ 2016-2020 ໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ: ການສ້າງ ນວ ເປັນຫົວໜ່ວຍຍຸດທະສາດ ຍັງມີບາງດ້ານທີ່ເງື່ອນໄຂບໍ່ທັນສອດຄ່ອງກັບຄວາມເປັນຈິງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການອອກໃບຕາດິນ ຊຶ່ງແມ່ນ 1 ໃນ 2 ຕົວຊີ້ບອກ ຂອງ 13 ຕົວຊີ້ບອກ ດ້ານການຄຸ້ມຄອງ, ຂຸດຄົ້ນ ແລະ ນໍາໃຊ້ຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ, ຊັບສິນຂອງລັດ, ພື້ນຖານໂຄງລ່າງ ດ້ານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ພື້ນຖານວັດຖຸ-ເຕັກນິກ ແລະ ປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ.
ອົງຄະນະພັກ-ອົງການປົກຄອງ ນວ ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ ນໍາພາ-ຊີ້ນໍາ ອົງການປົກຄອງເມືອງ, ອົງການປົກຄອງບ້ານ ເປັນເຈົ້າການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ນໍາໃຊ້ຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ, ຊັບສິນຂອງລັດ, ເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມຄອງການອອກໃບຕາດິນ ແລະ ການຂຶ້ນສໍານະໂນຄົວທີ່ດິນ ໃຫ້ຂັ້ນເມືອງເປັນເຈົ້າການເຮັດໃຫ້ການອອກໃບຕາດິນ ມີຄວາມວ່ອງໄວ ແລະ ຄ່ອງຕົວຂຶ້ນ ສາມາດຕອບສະໜອງການບໍລິການໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນດີຂຶ້ນ; ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານນະໂຍບາຍ 6 ສ (ສະຫງົບສຸກ, ສະອາດ, ສີຂຽວ, ສະຫວ່າງ, ສະເໜ່ ແລະ ສີວິໄລ) ຊຶ່ງມີວຽກງານໂຄງການວຽງຈັນ ສະອາດ, ວຽກງານຂະບວນການອະນາໄມຕົວເມືອງ, ວຽກງານລວງຄອງລະບາຍນໍ້າຮ່ອງແຊງ, ວຽກງານປົກປັກຮັກສາຮ່ອງລະບາຍນໍ້າພາຍໃນຂອບເຂດເມືອງ, ວຽກງານອະນາໄມປະດັບປະດາພາຍໃນເມືອງ ແລະ ວຽກງານບໍລິການເກັບມ້ຽນຂີ້ເຫຍື້ອ; ໄດ້ຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ນໍາສະເໜີທ່ານເຈົ້າຄອງ ນວ ກໍານົດບ້ານເປົ້າໝາຍຈໍານວນ 300 ບ້ານເປັນບ້ານອະນາໄມ ແລະ ເກັບມ້ຽນຂີ້ເຫຍື້ອຂອງ ນວ.
ການສ້າງເປັນຫົວໜ່ວຍຍຸດທະສາດດ້ານການຄຸ້ມຄອງ, ຂຸດຄົ້ນ ແລະ ນໍາໃຊ້ຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ, ຊັບສິນຂອງລັດ, ພື້ນຖານໂຄງລ່າງດ້ານ ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ພື້ນຖານວັດຖຸ-ເຕັກນິກ ແລະ ປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ບັນລຸ 11 ຕົວຊີ້ບອກ, ເທົ່າກັບ 84,61%, ບໍ່ບັນລຸ 2 ຕົວຊີ້ບອກຄື: ຕົວຊີ້ບອກ 5.3 ແມ່ນແຂວງ/ນະຄອນຫຼວງ ອອກໃບຕາດິນ ບັນລຸ 100% ຂອງແຜນການ ທີ່ສະພາປະຊາຊົນຊັ້ນແຂວງຮັບຮອງ ໃນແຕ່ລະປີ ແລະ ຕົວຊີ້ບອກ 5.4 ແມ່ນມີການຈັດສັນທີ່ດິນແຕ່ລະປະເພດໃຫ້ກັບເມືອງ ໄດ້ 80% ຂຶ້ນໄປ. ໃນ 2 ຕົວຊີ້ບອກນີ້, ເທົ່າກັບ 15,39% ຊຶ່ງສາເຫດບໍ່ບັນລຸແມ່ນຍ້ອນການອອກໃບຕາດິນໃຫ້ເມືອງ, ບ້ານ ສະເພາະ ນວ ເງື່ອນໄຂບໍ່ສອດຄ່ອງກັບຄວາມເປັນຈິງ.
ຢ່າງໃດກໍດີ, ສຳລັບທິດທາງແຜນການໃນຕໍ່ໜ້າໃນການສ້າງ ນວ ເປັນຫົວໜ່ວຍຍຸດທະສາດດ້ານນີ້ ນວ ຈະສືບຕໍ່ເອົາໃຈໃສ່ໃນການຄຸ້ມຄອງ, ຕິດຕາມ, ກວດກາ ແລະ ຊຸກຍູ້ການຂຸດຄົ້ນຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ ຕິດພັນກັບຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ອື່ນໆໃຫ້ເຂັ້ມງວດ, ສະກັດກັ້ນການຈູດປ່າ ທໍາລາຍປ່າໄມ້ແບບຊະຊາຍ, ນໍ້າເປື້ອນຂອງ ຄົວເຮືອນ, ປະຕິບັດໂຄງການວຽງຈັນສະອາດ, ນະໂຍບາຍ 6 ສ ໂດຍສະເພາະ ການຍົກສູງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ທີ່ນິຕິກໍາຮັບຮອງແລ້ວ ຫັນເຂົ້າສູ່ລະບຽບເທື່ອລະກ້າວ ໃຫ້ມີຜົນສັກສິດ ແກ້ໄຂບັນຫາຂໍ້ຂັດແຍ່ງກ່ຽວກັບທີ່ດິນໃຫ້ປະຊາຊົນ ໃນແຕ່ບ້ານ ແລະ ສູ້ຊົນສ້າງໃຫ້ໄດ້ຕົວຊີ້ບອກໃຫ້ບັນລຸຕາມແຜນການທີ່ວາງໄວ້.