ລັດຖະບານຈະສຸມໃສ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ 5 ວຽກຈຸດສຸມຂອງວາລະແຫ່ງຊາດວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂບັນຫາຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນ, ໃນຂະນະດຽວກັນ ກໍສືບຕໍ່ແກ້ໄຂບັນຫາເງິນເຟີ້ໃຫ້ຫຼຸດລົງໂດຍຈະສຸມໃສ່ 8 ມາດຕະການ.
ທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໄດ້ຊີ້ແຈງສັງລວມວຽກງານລັດຖະບານຕໍ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ຶອທີ 8 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX, ໃນວັນທີ 26 ພະຈິກ ນີ້, ພາຍໃຕ້ການເປັນ ປະທານ ຂອງ ທ່ານ ໄຊສົມພອນ ພົມວິຫານ ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ.
ທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ກ່າວວ່າ: ໃນປີ 2025 ລັດຖະບານຈະສຸມໃສ່ແກ້ໄຂບັນດາຂໍ້ຄົງຄ້າງ ແລະ ສືບຕໍ່ເຊື່ອມສານການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ 5 ວຽກຈຸດສຸມຂອງວາລະແຫ່ງຊາດວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂບັນຫາຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນເຂົ້າໃນແຜນວຽກຂອງລັດຖະບານ ເປັນຕົ້ນບັນຫາເງິນເຟີ້ ໂດຍລັດຖະບານຈະສຸມໃສ່ແກ້ໄຂບັນຫາເງິນເຟີ້ເຮັດໃຫ້ອັດຕາເງິນເຟີ້ມີທ່າອ່ຽງຫຼຸດລົງ ຖ້າທຽບໃສ່ປີຜ່ານມາ, ເພື່ຶອສືບຕໍ່ແກ້ໄຂບັນຫາເງິນເຟີ້ໃຫ້ຫຼຸດລົງຢູ່ໃນລະດັບໜຶ່ງໂຕເລກຕາມຄາດໝາຍ ຫຼື ໃກ້ຄຽງກັບໜຶ່ງໂຕເລກທີ່ສຸດຕາມທີ່ສະພາແຫ່ງຊາດໄດ້ມີຄຳເຫັນ, ໂດຍລັດຖະບານຈະສຸມໃສ່ 8 ມາດຕະການຄື:
1 ) ຮັກສາສະຖຽງລະພາບຄ່າເງິນກີບດ້ວຍການສືບຕໍ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບັນດານະໂຍບາຍໃນທິດທາງທີ່ຮັດກຸມໂດຍສືບຕໍ່ຄົ້ນຄວ້າພິຈາລະນາການດັດປັບອັດຕາດອກເບ້ຍພື້ນຖານໃຫ້ແທດເໝາະກັບສະພາບການແຕ່ລະໄລຍະເພື່ອຄວບຄຸມການຂະຫຍາຍຕົວຂອງປະລິມານເງິນ M2.
2 ) ຄົ້ນຄວ້າກຳນົດເພດານດອກເບ້ຍຄັງເງິນກູ້ ແລະ ເງິນຝາກເປັນເງິນຕາຕ່າງປະເທດແນໃສ່ເພື່ອຍົກສູງຄວາມຕ້ອງການໃນການຖືຄອງເງິນກີບ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມຕ້ອງການ ການຖືຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດ.
3 ) ສືບຕໍ່ຄຸ້ມຄອງສະຖາບັນການເງິນໃຫ້ມີຄວາມໝັ້ນທ່ຽງ ແລະ ພັດທະນາລະບົບຊຳລະໃຫ້ທັນສະໄໝ ໂດຍສຸມໃສ່ຄຸ້ມຄອງອັດຕາແລກປ່ຽນຕາມກົນໄກຕະຫຼາດ, ຊຸກຍູ້ການແລກປ່ຽນເງິນຕາຜ່ານຕະຫຼາດ ແລະ ພັດທະນາການເຄື່ອນໄຫວຂອງຕະຫຼາດຕ່າງໆໃຫ້ກວ້າງຂວາງ, ຫຼາກຫຼາຍຮູບການ ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງສັງຄົມນັບທັງພັດທະນາລະບົບຊຳລະສະສາງຂ້າມແດນ;
4 ) ສືບຕໍ່ຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດໃຫ້ເຂົ້າສູ່ລະບົບທະນາຄານຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການສົ່ງອອກ-ນຳເຂົ້າສິນຄ້າຕ້ອງຜ່ານການຊຳລະສະສາງຜ່ານບັນຊີຢູ່ທະນາຄານທຸລະກິດ ຕິດພັນກັບການດັດສົມບໍລິສັດນຳເຂົ້າ ແລະ ສົ່ງອອກໃຫ້ຢູ່ໃນຈຳນວນທີ່ເໝາະສົມ, ເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມຕອງລາຍຮັບເງິນຕາຕ່າງປະເທດຈາກການສົ່ງອອກ, ຈາກການລົງທຶນຂອງຕ່າງປະເທດ, ການຊ່ວຍເຫຼືອ ເພື່ອການພັດທະນາ, ການບໍລິການຜ່ານ/ຂ້າມແດນ, ທ່ອງທ່ຽວ, ຈຳກັດການນຳເຂົ້າສິນຄ້າທີ່ບໍ່ຈຳເປັນ, ສິນຄ້າຟຸ່ມເຟືອຍ ແລະ ສິນຄ້າທີ່ພາຍໃນເຮົາຜະລິດໄດ້ໃຫ້ໄດ້ 20-25%, ໄປຄຽງຄູ່ກັັບການຄຸ້ມຄອງລາຄາສິນຄ້າ, ຄ່າບໍລິການ ແລະ ປະຕິບັດນະໂຍບາຍອຸດໜູນຄ່າຄອງຊີບໃຫ້ແກ່ພະນັກງານ, ທະຫານ, ຕໍາຫຼວດ, ພະນັກງານບຳນານ, ຄູ, ອາຈານ, ແພດໝໍ ແລະ ແຮງງານຂັ້ນຕໍ່າ, ຄຸ້ມຄອງຢ່າງເຂັ້ມງວດການຄ້ານອກລະບົບ ການຄ້າຂາຍເຖື່ອນ;
5 ) ສືບຕໍ່ຊຸກຍູ້ການຜະລິດພາຍໃນບົນຈິດໃຈເສດຖະກິດເອກກະລາດເປັນເຈົ້າຕົນເອງ ເພື່ອຄໍ້າປະກັນສະບຽງອາຫານ ທົດແທນການນຳເຂົ້າ ແລະ ເປັນສິນຄ້າສົ່ງອອກທີ່ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ມີມາດຕະຖານທີ່ຍອມຮັບຂອງຕະຫຼາດຕ່າງປະເທດ;
6 )ປຸກລະດົມ ແລະ ໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ທົ່ວສັງຄົມໃຫ້ຮັບຮູ້, ເຂົ້າໃຈ ແລະ ພ້ອມກັນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບັນດາມາດຕະການເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາເງິນເຟີ້ເປັນຂະບວນກວ້າຂວາງ ເປັນຕົ້ນແມ່ນພ້ອມກັນນຳໃຊ້ເງິນກີບໃນການຊື້-ຂາຍ ແລະ ຊຳລຳສະສາງຢູ່ພາຍໃນປະເທດໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ປ່ຽນແປງພຶດຕິກຳສວຍໂອກາດການກັກຕຸນສິນຄ້າ, ກັກຕຸນເງິນຕາເພື່ອເກັງກຳໄລ ແລະ ອື່ນໆ;
7 ) ສືບຕໍ່ປັບປຸງກົງຈັກວິທີການ ແລະ ມາດຕະການຄຸ້ມຄອງລາຄາສິນຄ້າ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການພັດທະນາ ໂຄງສ້າງລາຄາສິນຄ້າ, ການຄວບຄຸມລາຄາສິນຄ້າບຸລິມະສິດທີ່ກະທົບໄວ ຕໍ່ການດຳລົງຊີວິດຂອງປະຊາຊົນ ກໍຄືການທົບທວນ ແລະ ປັບປຸງໂຄງສ້າງອັດຕາເງິນເຟີ້ໃຫ້ແທດເໝະກັບສະພາບປັດຈຸບັນ.
8 ) ສືບຕໍ່ຮ່ວມມືກັບປະເທດເພື່ອນມິດ ແລະ ສະຖາບັນການເງິນສາກົນ, ເຄືອຂ່າຍສະຫະປະຊາຊາດເພື່ອແລກປ່ຽນຖອດຖອນບົດຮຽນໃນການແກ້ໄຂ ແລະ ຮັບມືກັບການຜັນແປກັບສະພາບເສດຖະກິດໂລກໃນແຕ່ລະໄລຍະ.
ສຳລັບນະໂຍບາຍຄ່າຄອງຊີບຂອງພະນັກງານ-ລັດຖະກອນ, ທະຫານ, ຕຳຫຼວດ ຕໍ່ບັນຫາດັ່ງກ່າວຕະຫຼອດໄລຍະຜ່ານມາລັດຖະບານໄດ້ຖືສຳຄັນ ແລະ ເປັນບຸລິມະສິດໃນການປັບປຸງເງິນເດືອນ, ເງິນນະໂຍບາຍຕ່າງໆຂອງພະນັກງານ-ລັດຖະກອນ, ທະຫານ, ຕຳຫຼວດ ແລະ ພະນັກງານບຳນານ ຊຶ່ງໄດ້ມີການເພີ່ມດັດສະນີເພີ່ມເງິນຄ່າຄອງຊີບເປັນແຕ່ລະໄລຍະ ເປັນຕົ້ນໃນ ປີ 2023 ໄດ້ເພີ່ມເງິນອຸດໜູນຄ່າຄອງຊີບ 150,000 ກີບ, ຍົກລະດັບເງິນເດືອນຂັ້ນຕໍ່າມາເປັນ 1,700,000 ກີບ ແລະ ໃນປີ 2024ໄດ້ເພີ່ມເງິນອຸດໜູນຄ່າຄອງຊີບຕື່ມ 150,000 ກີບ ເຮັດໃຫ້ເງິນເດືອນຂັ້ນຕໍ່າສຸດໃນປີ 2024 ປັບຂຶ້ນມາເປັນ 1,850,000 ກີບ ສະເລ່ຍນຳໃຊ້ງົບປະມານແຕ່ລະປີ ປະມານ 1.200 ຕື້ກີບ. ສ່ວນປີ 2025 ລັດຖະບານຈະປັບປຸງເງິນອຸດໜູນໃຫ້ະນັກງານ-ລັດຖະກອນ ໂດຍສະເພາະເພີ່ມເງິນອຸດໜູນຄ່າຄອງຊີບ,ປັບປຸງນະໂຍບາຍອຸດໜູນຕໍາແໜ່ງບໍລິຫານ, ປັບປຸງເພີ່ມເງິນນະໂຍບາຍລູກ ແລະ ເມຍຂຶ້ນ, ຄາດວ່າ ຈະເລີ່ມຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນງວດໜຶ່ງ 2025 ຊຶ່ງຈະເຮັດໃຫ້ເງິນເດືອນຂັ້ນຕໍ່າສຸດຂອງພະນັກງານ-ລັດຖະກອນຢູ່ໃນລະດັບ 2,200,000 ກີບຄົນຕໍ່ເດືອນ.
(ຂ່າວ-ພາບ: ສຳນານ)
ທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໄດ້ຊີ້ແຈງສັງລວມວຽກງານລັດຖະບານຕໍ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ຶອທີ 8 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX, ໃນວັນທີ 26 ພະຈິກ ນີ້, ພາຍໃຕ້ການເປັນ ປະທານ ຂອງ ທ່ານ ໄຊສົມພອນ ພົມວິຫານ ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ.
ທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ ກ່າວວ່າ: ໃນປີ 2025 ລັດຖະບານຈະສຸມໃສ່ແກ້ໄຂບັນດາຂໍ້ຄົງຄ້າງ ແລະ ສືບຕໍ່ເຊື່ອມສານການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ 5 ວຽກຈຸດສຸມຂອງວາລະແຫ່ງຊາດວ່າດ້ວຍການແກ້ໄຂບັນຫາຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນເຂົ້າໃນແຜນວຽກຂອງລັດຖະບານ ເປັນຕົ້ນບັນຫາເງິນເຟີ້ ໂດຍລັດຖະບານຈະສຸມໃສ່ແກ້ໄຂບັນຫາເງິນເຟີ້ເຮັດໃຫ້ອັດຕາເງິນເຟີ້ມີທ່າອ່ຽງຫຼຸດລົງ ຖ້າທຽບໃສ່ປີຜ່ານມາ, ເພື່ຶອສືບຕໍ່ແກ້ໄຂບັນຫາເງິນເຟີ້ໃຫ້ຫຼຸດລົງຢູ່ໃນລະດັບໜຶ່ງໂຕເລກຕາມຄາດໝາຍ ຫຼື ໃກ້ຄຽງກັບໜຶ່ງໂຕເລກທີ່ສຸດຕາມທີ່ສະພາແຫ່ງຊາດໄດ້ມີຄຳເຫັນ, ໂດຍລັດຖະບານຈະສຸມໃສ່ 8 ມາດຕະການຄື:
1 ) ຮັກສາສະຖຽງລະພາບຄ່າເງິນກີບດ້ວຍການສືບຕໍ່ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບັນດານະໂຍບາຍໃນທິດທາງທີ່ຮັດກຸມໂດຍສືບຕໍ່ຄົ້ນຄວ້າພິຈາລະນາການດັດປັບອັດຕາດອກເບ້ຍພື້ນຖານໃຫ້ແທດເໝາະກັບສະພາບການແຕ່ລະໄລຍະເພື່ອຄວບຄຸມການຂະຫຍາຍຕົວຂອງປະລິມານເງິນ M2.
2 ) ຄົ້ນຄວ້າກຳນົດເພດານດອກເບ້ຍຄັງເງິນກູ້ ແລະ ເງິນຝາກເປັນເງິນຕາຕ່າງປະເທດແນໃສ່ເພື່ອຍົກສູງຄວາມຕ້ອງການໃນການຖືຄອງເງິນກີບ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມຕ້ອງການ ການຖືຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດ.
3 ) ສືບຕໍ່ຄຸ້ມຄອງສະຖາບັນການເງິນໃຫ້ມີຄວາມໝັ້ນທ່ຽງ ແລະ ພັດທະນາລະບົບຊຳລະໃຫ້ທັນສະໄໝ ໂດຍສຸມໃສ່ຄຸ້ມຄອງອັດຕາແລກປ່ຽນຕາມກົນໄກຕະຫຼາດ, ຊຸກຍູ້ການແລກປ່ຽນເງິນຕາຜ່ານຕະຫຼາດ ແລະ ພັດທະນາການເຄື່ອນໄຫວຂອງຕະຫຼາດຕ່າງໆໃຫ້ກວ້າງຂວາງ, ຫຼາກຫຼາຍຮູບການ ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງສັງຄົມນັບທັງພັດທະນາລະບົບຊຳລະສະສາງຂ້າມແດນ;
4 ) ສືບຕໍ່ຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດໃຫ້ເຂົ້າສູ່ລະບົບທະນາຄານຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການສົ່ງອອກ-ນຳເຂົ້າສິນຄ້າຕ້ອງຜ່ານການຊຳລະສະສາງຜ່ານບັນຊີຢູ່ທະນາຄານທຸລະກິດ ຕິດພັນກັບການດັດສົມບໍລິສັດນຳເຂົ້າ ແລະ ສົ່ງອອກໃຫ້ຢູ່ໃນຈຳນວນທີ່ເໝາະສົມ, ເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມຕອງລາຍຮັບເງິນຕາຕ່າງປະເທດຈາກການສົ່ງອອກ, ຈາກການລົງທຶນຂອງຕ່າງປະເທດ, ການຊ່ວຍເຫຼືອ ເພື່ອການພັດທະນາ, ການບໍລິການຜ່ານ/ຂ້າມແດນ, ທ່ອງທ່ຽວ, ຈຳກັດການນຳເຂົ້າສິນຄ້າທີ່ບໍ່ຈຳເປັນ, ສິນຄ້າຟຸ່ມເຟືອຍ ແລະ ສິນຄ້າທີ່ພາຍໃນເຮົາຜະລິດໄດ້ໃຫ້ໄດ້ 20-25%, ໄປຄຽງຄູ່ກັັບການຄຸ້ມຄອງລາຄາສິນຄ້າ, ຄ່າບໍລິການ ແລະ ປະຕິບັດນະໂຍບາຍອຸດໜູນຄ່າຄອງຊີບໃຫ້ແກ່ພະນັກງານ, ທະຫານ, ຕໍາຫຼວດ, ພະນັກງານບຳນານ, ຄູ, ອາຈານ, ແພດໝໍ ແລະ ແຮງງານຂັ້ນຕໍ່າ, ຄຸ້ມຄອງຢ່າງເຂັ້ມງວດການຄ້ານອກລະບົບ ການຄ້າຂາຍເຖື່ອນ;
5 ) ສືບຕໍ່ຊຸກຍູ້ການຜະລິດພາຍໃນບົນຈິດໃຈເສດຖະກິດເອກກະລາດເປັນເຈົ້າຕົນເອງ ເພື່ອຄໍ້າປະກັນສະບຽງອາຫານ ທົດແທນການນຳເຂົ້າ ແລະ ເປັນສິນຄ້າສົ່ງອອກທີ່ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ມີມາດຕະຖານທີ່ຍອມຮັບຂອງຕະຫຼາດຕ່າງປະເທດ;
6 )ປຸກລະດົມ ແລະ ໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ທົ່ວສັງຄົມໃຫ້ຮັບຮູ້, ເຂົ້າໃຈ ແລະ ພ້ອມກັນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບັນດາມາດຕະການເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາເງິນເຟີ້ເປັນຂະບວນກວ້າຂວາງ ເປັນຕົ້ນແມ່ນພ້ອມກັນນຳໃຊ້ເງິນກີບໃນການຊື້-ຂາຍ ແລະ ຊຳລຳສະສາງຢູ່ພາຍໃນປະເທດໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ປ່ຽນແປງພຶດຕິກຳສວຍໂອກາດການກັກຕຸນສິນຄ້າ, ກັກຕຸນເງິນຕາເພື່ອເກັງກຳໄລ ແລະ ອື່ນໆ;
7 ) ສືບຕໍ່ປັບປຸງກົງຈັກວິທີການ ແລະ ມາດຕະການຄຸ້ມຄອງລາຄາສິນຄ້າ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການພັດທະນາ ໂຄງສ້າງລາຄາສິນຄ້າ, ການຄວບຄຸມລາຄາສິນຄ້າບຸລິມະສິດທີ່ກະທົບໄວ ຕໍ່ການດຳລົງຊີວິດຂອງປະຊາຊົນ ກໍຄືການທົບທວນ ແລະ ປັບປຸງໂຄງສ້າງອັດຕາເງິນເຟີ້ໃຫ້ແທດເໝະກັບສະພາບປັດຈຸບັນ.
8 ) ສືບຕໍ່ຮ່ວມມືກັບປະເທດເພື່ອນມິດ ແລະ ສະຖາບັນການເງິນສາກົນ, ເຄືອຂ່າຍສະຫະປະຊາຊາດເພື່ອແລກປ່ຽນຖອດຖອນບົດຮຽນໃນການແກ້ໄຂ ແລະ ຮັບມືກັບການຜັນແປກັບສະພາບເສດຖະກິດໂລກໃນແຕ່ລະໄລຍະ.
ສຳລັບນະໂຍບາຍຄ່າຄອງຊີບຂອງພະນັກງານ-ລັດຖະກອນ, ທະຫານ, ຕຳຫຼວດ ຕໍ່ບັນຫາດັ່ງກ່າວຕະຫຼອດໄລຍະຜ່ານມາລັດຖະບານໄດ້ຖືສຳຄັນ ແລະ ເປັນບຸລິມະສິດໃນການປັບປຸງເງິນເດືອນ, ເງິນນະໂຍບາຍຕ່າງໆຂອງພະນັກງານ-ລັດຖະກອນ, ທະຫານ, ຕຳຫຼວດ ແລະ ພະນັກງານບຳນານ ຊຶ່ງໄດ້ມີການເພີ່ມດັດສະນີເພີ່ມເງິນຄ່າຄອງຊີບເປັນແຕ່ລະໄລຍະ ເປັນຕົ້ນໃນ ປີ 2023 ໄດ້ເພີ່ມເງິນອຸດໜູນຄ່າຄອງຊີບ 150,000 ກີບ, ຍົກລະດັບເງິນເດືອນຂັ້ນຕໍ່າມາເປັນ 1,700,000 ກີບ ແລະ ໃນປີ 2024ໄດ້ເພີ່ມເງິນອຸດໜູນຄ່າຄອງຊີບຕື່ມ 150,000 ກີບ ເຮັດໃຫ້ເງິນເດືອນຂັ້ນຕໍ່າສຸດໃນປີ 2024 ປັບຂຶ້ນມາເປັນ 1,850,000 ກີບ ສະເລ່ຍນຳໃຊ້ງົບປະມານແຕ່ລະປີ ປະມານ 1.200 ຕື້ກີບ. ສ່ວນປີ 2025 ລັດຖະບານຈະປັບປຸງເງິນອຸດໜູນໃຫ້ະນັກງານ-ລັດຖະກອນ ໂດຍສະເພາະເພີ່ມເງິນອຸດໜູນຄ່າຄອງຊີບ,ປັບປຸງນະໂຍບາຍອຸດໜູນຕໍາແໜ່ງບໍລິຫານ, ປັບປຸງເພີ່ມເງິນນະໂຍບາຍລູກ ແລະ ເມຍຂຶ້ນ, ຄາດວ່າ ຈະເລີ່ມຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນງວດໜຶ່ງ 2025 ຊຶ່ງຈະເຮັດໃຫ້ເງິນເດືອນຂັ້ນຕໍ່າສຸດຂອງພະນັກງານ-ລັດຖະກອນຢູ່ໃນລະດັບ 2,200,000 ກີບຄົນຕໍ່ເດືອນ.
(ຂ່າວ-ພາບ: ສຳນານ)