ໂດຍ:ວັນໄຊ ຕະວິນຍາຍ
ທ່ານ ບຸນຕາ ອ່ອນນາວົງຫົວໜ້າກົມຂົນສົ່ງກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ປະຈຳເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 7 ແຂວງໄຊຍະບູລີ ໄດ້ໃຫ້ສຳພາດຄວາມຮູ້ສຶກຕໍ່ວັນຊາດທີ 2 ທັນວາ ວ່າ:
ຂ້າພະເຈົ້າມີຄວາມຮູ້ສຶກພູມໃຈເປັນຢ່າງຍິ່ງ ໃນໂອກາດວັນຊາດ ທີ 2 ທັນວາ ໝູນວຽນມາຄົບຮອບ 48 ປີຊຶ່ງເປັນວັນທີ່ມີຄວາມໝາຍສໍາຄັນທີ່ປົດແອກອອກຈາກການກົດຂີ່ຂູດຮີດຂອງຈັກກະພັດຕ່າງຊາດມາຫຼາຍສິບປີເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນກາຍມາເປັນເຈົ້າຂອງປະ
ເທດຊາດ ແລະ ສາມາດສ້າງສາປະເທດຊາດຂອງຕົນບົນແນວທາງນະໂຍບາຍຂອງພັກ.ຕະຫຼອດ 48 ປີ ຜ່ານມາ ເຮັດໃຫ້ປະເທດຊາດມີຄວາມເຕີບໃຫຍ່ເຂັ້ມແຂງເປັນກ້າວໆມາ.ປະຊາຊົນຍູ່ທາງທໍາມາຫາກິນ ສາມາດແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກໄກ້ເທື່ອລະກ້າວ.
ເວົ້າສະເພາະການພັດທະນາຂອງຂະແໜງຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງທາງບົກ (ທາງລົດໂອໂຕ) ກໍມີການຂະຫຍາຍຕົວ ແຕ່ເໝືອຮອດໃຕ້. ສປປ ລາວ ຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງ ແລະ ເປັນປະເທດທີ່ບໍ່ມີຊາຍແດນຕິດກັບທະເລ (Landlocked Country) ພຽງໜຶ່ງດຽວ ໃນອະນຸພາກພຶື້ນແມ່ນ້ຳຂອງ (GMS) ແລະ ພາກພື້ນອາຊຽນ (ASEAN), ສະນັ້ນ ການຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງທາງບົກ ຈຶ່ງມີບົດບາດສຳຄັນໃນການປະກອບສ່ວນ ພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຂອງຊາດ. ສ່ວນການຂົນສົ່ງຮູບແບບອື່ນຄື: ທາງນ້ຳ, ທາງລົດໄຟ ແລະ ທາງອາກາດ ກວມເອົາອັດຕາສ່ວນຮອງລົງມາ.
ສະພາບໂຄງລ່າງຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ ກ່ອນປີ 1975 ແມ່ນມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ລຳບາກທີ່ສຸດ ສຳລັບການເດີນທາງໄປ-ມາຫາສູ່ ແລະ ເຄື່ອນຍ້າຍສິນຄ້າ ເນື່ອງຈາກຕາໜ່າງຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ ທີ່ມີຢູ່ນັ້ນຍັງຈຳກັດ ແລະ ຖືກເປ່ເພຢ່າງໜັກໜ່ວງອີກດ້ວຍ.ພາຍຫຼັງປະເທດຊາດໄດ້ຮັບການປົດປ່ອຍໃນປີ 1975 ເປັນຕົ້ນມາ,ພັກ-ລັດໄດ້ວາງແນວທາງນະໂຍບາຍຍຸດທະສາດ ໂດຍຖືເອົາການພັດທະນາ ຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ ເປັນປາຍແຫຼມ ແລະ ລົງທຶນມະຫາສານໃສ່ການພັດທະນາ ແລະ ປັບປຸງຕາໜ່າງເສັ້ນທາງ ເປັນກ້າວໆມາ,ມາຮອດປັດຈຸບັນທົ່ວປະເທດມີເສັ້ນທາງທຸກປະເພດ ຄວາມຍາວລວມເກືອບ 60 ພັນກິໂລແມັດ,ຕໍ່ມາປີ 1997 ສປປ ລາວ ໄດ້ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກແຫ່ງສະມາຄົມ ບັນດາປະຊາຊາດ ອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ຫຼື ອາຊຽນ (ASEAN) ພັກ-ລັດ ຈຶ່ງໄດ້ວາງແນວທາງນະໂຍບາຍຫັນປະເທດທີ່ບໍ່ມີຊາຍແດນຕິດກັບທະເລໃຫ້ກາຍເປັນປະເທດບໍລິການທາງຜ່ານດ້ານຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ (Landlocked to Landlinked and Transit Services) ຂອງພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ໂດຍການສືບຕໍ່ພັດທະນາ ແລະ ປັບປຸງໂຄງລ່າງ ຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງທາງບົກຕົ້ນຕໍ ໃຫ້ໄດ້ມາດຕະຖານພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ຊຶ່ງໄດ້ສຳເລັດການກໍ່ສ້າງ ທາງດ່ວນ, ທາງເຊື່ອມຈອດກັບປະເທດໃກ້ຄຽງ, ຂົວແມ່ນ້ຳຂອງ, ດ່ານສາກົນ, ສະຖານີຂົນສົ່ງ ໂດຍສານ ແລະ ທ່າບົກ ເພື່ອສ້າງຜົນປະໂຫຍດສູງສຸດ ໃນການເຊື່ອມກັບທາງລົດໄຟ ລາວ-ຈີນ. ກຳລັງການຂົນສົ່ງ ແລະ ໂລຈີສຕິກ ພາຍໃນໄດ້ຮັບການປັບປຸງ, ການບໍລິການຂົນສົ່ງສາທາລະນະໃນຕົວເມືອງໃຫຍ່ເລີ່ມມີໜໍ່ແໜງ ແລະ ຍົກລະດັບ ມີການຮ່ວມມືກັບຄູ່ຮ່ວມທຸລະກິດກັບປະເທດໃກ້ຄຽງ. ນອກຈາກການພັດທະນາໂຄງລ່າງແລ້ວ, ດ້ານໂຄງບົນ ກໍໄດ້ອອກນິຕິກຳກ່ຽວຂ້ອງ ເພື່ອເປັນເຄື່ອງມືຄຸ້ມຄອງມະຫາ ພາກເປັນຕົ້ນ: ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທາງຫຼວງ, ການຂົນສົ່ງທາງບົກ, ການຈະລາຈອນທາງບົກ, ພາຫະນະທາງບົກ, ສັນຍາຂົນສົ່ງ ລະຫວ່າງປະເທດ ແລະ ສາກົນ ອື່ນໆ.
ສຳລັບປີ 2023 ລະຫວ່າງວັນທີ 9-10 ພະຈິກ ຜ່ານມານີ້, ກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ ຂອງ ສປປ ລາວ ໄດ້ ຮັບກຽດເປັນເຈົ້າພາບຈັດກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ ອາຊຽນຄັ້ງທີ 29 ແລະ ກອງປະຊຸມປິ່ນອ້ອມ ກັບ ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືເຊັ່ນ: ສປຈີນ, ຍີ່ປຸ່ນ, ສເກົາຫຼີ, ສະມາຄົມນັກທຸລະກິດອາຊຽນ ຂອງ ສອາເມຣິກາ ເພື່ອຍາດແຍ່ງການຮ່ວມມື ແລະ ຊ່ວຍເຫຼືອ ຊຶ່ງໄດ້ຮັບຜົນສຳເລັດເປັນຢ່າງດີ ແລະ ສາມາດເຊື່ອມໂຍງ-ເຊື່ອມຈອດກັບພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ເທື່ອລະກ້າວ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ ຄຽງຄູ່ກັບກາລະໂອກາດທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງແລ້ວ, ບັນຫາທີ່ເປັນສິ່ງທ້າທາຍ ແມ່ນການບູລະນະຮັກສາໂຄງລ່າງຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ ໃຫ້ຍືນຍົງ, ທົນທານ ສາມາດນຳໃຊ້ໄດ້ຍາວນານ ໃນເງື່ອນໄຂທີ່ງົບປະມານຈຳກັດ ບວກກັບສະພາບປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ, ການນຳໃຊ້ໂຄງລ່າງຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງໃຫ້ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດສູງສຸດ ເພື່ອອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ ການຄ້າ, ການທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ການລົງທຶນ.
ໃນໂອກາດວັນຊາດ ທີ 2 ທັນວາ ຄົບຮອບ 48 ປີ ຂ້າພະເຈົ້າ ຂໍຖືໂອກາດ ອວຍພອນໄຊອັນປະເສີດແກ່ ການນຳພັກ-ລັດທຸກຂັ້ນ ຈົ່ງມີສຸຂະພາບເຂັ້ມແຂງ, ພະລານາໄມສົມບູນ ສືບຕໍ່ຊີ້ນຳ-ນຳພາປະເທດຊາດໃຫ້ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂຶ້ນໄປເລື້ອຍໆ, ຂໍອວຍພອນໃຫ້ປະຊາຊົນທຸກຊົນຊາດ-ຊົນເຜົ່າທຸກທົ່ວໜ້າຈົ່ງມີແຕ່ຄວາມຜາສຸກໝັ້ນຍືນຕະຫຼອດໄປ.
ທ່ານ ບຸນຕາ ອ່ອນນາວົງຫົວໜ້າກົມຂົນສົ່ງກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ປະຈຳເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 7 ແຂວງໄຊຍະບູລີ ໄດ້ໃຫ້ສຳພາດຄວາມຮູ້ສຶກຕໍ່ວັນຊາດທີ 2 ທັນວາ ວ່າ:
ຂ້າພະເຈົ້າມີຄວາມຮູ້ສຶກພູມໃຈເປັນຢ່າງຍິ່ງ ໃນໂອກາດວັນຊາດ ທີ 2 ທັນວາ ໝູນວຽນມາຄົບຮອບ 48 ປີຊຶ່ງເປັນວັນທີ່ມີຄວາມໝາຍສໍາຄັນທີ່ປົດແອກອອກຈາກການກົດຂີ່ຂູດຮີດຂອງຈັກກະພັດຕ່າງຊາດມາຫຼາຍສິບປີເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນກາຍມາເປັນເຈົ້າຂອງປະ
ເທດຊາດ ແລະ ສາມາດສ້າງສາປະເທດຊາດຂອງຕົນບົນແນວທາງນະໂຍບາຍຂອງພັກ.ຕະຫຼອດ 48 ປີ ຜ່ານມາ ເຮັດໃຫ້ປະເທດຊາດມີຄວາມເຕີບໃຫຍ່ເຂັ້ມແຂງເປັນກ້າວໆມາ.ປະຊາຊົນຍູ່ທາງທໍາມາຫາກິນ ສາມາດແກ້ໄຂຄວາມທຸກຍາກໄກ້ເທື່ອລະກ້າວ.
ເວົ້າສະເພາະການພັດທະນາຂອງຂະແໜງຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງທາງບົກ (ທາງລົດໂອໂຕ) ກໍມີການຂະຫຍາຍຕົວ ແຕ່ເໝືອຮອດໃຕ້. ສປປ ລາວ ຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງ ແລະ ເປັນປະເທດທີ່ບໍ່ມີຊາຍແດນຕິດກັບທະເລ (Landlocked Country) ພຽງໜຶ່ງດຽວ ໃນອະນຸພາກພຶື້ນແມ່ນ້ຳຂອງ (GMS) ແລະ ພາກພື້ນອາຊຽນ (ASEAN), ສະນັ້ນ ການຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງທາງບົກ ຈຶ່ງມີບົດບາດສຳຄັນໃນການປະກອບສ່ວນ ພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຂອງຊາດ. ສ່ວນການຂົນສົ່ງຮູບແບບອື່ນຄື: ທາງນ້ຳ, ທາງລົດໄຟ ແລະ ທາງອາກາດ ກວມເອົາອັດຕາສ່ວນຮອງລົງມາ.
ສະພາບໂຄງລ່າງຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ ກ່ອນປີ 1975 ແມ່ນມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ລຳບາກທີ່ສຸດ ສຳລັບການເດີນທາງໄປ-ມາຫາສູ່ ແລະ ເຄື່ອນຍ້າຍສິນຄ້າ ເນື່ອງຈາກຕາໜ່າງຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ ທີ່ມີຢູ່ນັ້ນຍັງຈຳກັດ ແລະ ຖືກເປ່ເພຢ່າງໜັກໜ່ວງອີກດ້ວຍ.ພາຍຫຼັງປະເທດຊາດໄດ້ຮັບການປົດປ່ອຍໃນປີ 1975 ເປັນຕົ້ນມາ,ພັກ-ລັດໄດ້ວາງແນວທາງນະໂຍບາຍຍຸດທະສາດ ໂດຍຖືເອົາການພັດທະນາ ຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ ເປັນປາຍແຫຼມ ແລະ ລົງທຶນມະຫາສານໃສ່ການພັດທະນາ ແລະ ປັບປຸງຕາໜ່າງເສັ້ນທາງ ເປັນກ້າວໆມາ,ມາຮອດປັດຈຸບັນທົ່ວປະເທດມີເສັ້ນທາງທຸກປະເພດ ຄວາມຍາວລວມເກືອບ 60 ພັນກິໂລແມັດ,ຕໍ່ມາປີ 1997 ສປປ ລາວ ໄດ້ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກແຫ່ງສະມາຄົມ ບັນດາປະຊາຊາດ ອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ຫຼື ອາຊຽນ (ASEAN) ພັກ-ລັດ ຈຶ່ງໄດ້ວາງແນວທາງນະໂຍບາຍຫັນປະເທດທີ່ບໍ່ມີຊາຍແດນຕິດກັບທະເລໃຫ້ກາຍເປັນປະເທດບໍລິການທາງຜ່ານດ້ານຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ (Landlocked to Landlinked and Transit Services) ຂອງພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ໂດຍການສືບຕໍ່ພັດທະນາ ແລະ ປັບປຸງໂຄງລ່າງ ຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງທາງບົກຕົ້ນຕໍ ໃຫ້ໄດ້ມາດຕະຖານພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ຊຶ່ງໄດ້ສຳເລັດການກໍ່ສ້າງ ທາງດ່ວນ, ທາງເຊື່ອມຈອດກັບປະເທດໃກ້ຄຽງ, ຂົວແມ່ນ້ຳຂອງ, ດ່ານສາກົນ, ສະຖານີຂົນສົ່ງ ໂດຍສານ ແລະ ທ່າບົກ ເພື່ອສ້າງຜົນປະໂຫຍດສູງສຸດ ໃນການເຊື່ອມກັບທາງລົດໄຟ ລາວ-ຈີນ. ກຳລັງການຂົນສົ່ງ ແລະ ໂລຈີສຕິກ ພາຍໃນໄດ້ຮັບການປັບປຸງ, ການບໍລິການຂົນສົ່ງສາທາລະນະໃນຕົວເມືອງໃຫຍ່ເລີ່ມມີໜໍ່ແໜງ ແລະ ຍົກລະດັບ ມີການຮ່ວມມືກັບຄູ່ຮ່ວມທຸລະກິດກັບປະເທດໃກ້ຄຽງ. ນອກຈາກການພັດທະນາໂຄງລ່າງແລ້ວ, ດ້ານໂຄງບົນ ກໍໄດ້ອອກນິຕິກຳກ່ຽວຂ້ອງ ເພື່ອເປັນເຄື່ອງມືຄຸ້ມຄອງມະຫາ ພາກເປັນຕົ້ນ: ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທາງຫຼວງ, ການຂົນສົ່ງທາງບົກ, ການຈະລາຈອນທາງບົກ, ພາຫະນະທາງບົກ, ສັນຍາຂົນສົ່ງ ລະຫວ່າງປະເທດ ແລະ ສາກົນ ອື່ນໆ.
ສຳລັບປີ 2023 ລະຫວ່າງວັນທີ 9-10 ພະຈິກ ຜ່ານມານີ້, ກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ ຂອງ ສປປ ລາວ ໄດ້ ຮັບກຽດເປັນເຈົ້າພາບຈັດກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ ອາຊຽນຄັ້ງທີ 29 ແລະ ກອງປະຊຸມປິ່ນອ້ອມ ກັບ ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືເຊັ່ນ: ສປຈີນ, ຍີ່ປຸ່ນ, ສເກົາຫຼີ, ສະມາຄົມນັກທຸລະກິດອາຊຽນ ຂອງ ສອາເມຣິກາ ເພື່ອຍາດແຍ່ງການຮ່ວມມື ແລະ ຊ່ວຍເຫຼືອ ຊຶ່ງໄດ້ຮັບຜົນສຳເລັດເປັນຢ່າງດີ ແລະ ສາມາດເຊື່ອມໂຍງ-ເຊື່ອມຈອດກັບພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ເທື່ອລະກ້າວ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ ຄຽງຄູ່ກັບກາລະໂອກາດທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງແລ້ວ, ບັນຫາທີ່ເປັນສິ່ງທ້າທາຍ ແມ່ນການບູລະນະຮັກສາໂຄງລ່າງຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງ ໃຫ້ຍືນຍົງ, ທົນທານ ສາມາດນຳໃຊ້ໄດ້ຍາວນານ ໃນເງື່ອນໄຂທີ່ງົບປະມານຈຳກັດ ບວກກັບສະພາບປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ, ການນຳໃຊ້ໂຄງລ່າງຄົມມະນາຄົມ-ຂົນສົ່ງໃຫ້ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດສູງສຸດ ເພື່ອອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ ການຄ້າ, ການທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ການລົງທຶນ.
ໃນໂອກາດວັນຊາດ ທີ 2 ທັນວາ ຄົບຮອບ 48 ປີ ຂ້າພະເຈົ້າ ຂໍຖືໂອກາດ ອວຍພອນໄຊອັນປະເສີດແກ່ ການນຳພັກ-ລັດທຸກຂັ້ນ ຈົ່ງມີສຸຂະພາບເຂັ້ມແຂງ, ພະລານາໄມສົມບູນ ສືບຕໍ່ຊີ້ນຳ-ນຳພາປະເທດຊາດໃຫ້ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂຶ້ນໄປເລື້ອຍໆ, ຂໍອວຍພອນໃຫ້ປະຊາຊົນທຸກຊົນຊາດ-ຊົນເຜົ່າທຸກທົ່ວໜ້າຈົ່ງມີແຕ່ຄວາມຜາສຸກໝັ້ນຍືນຕະຫຼອດໄປ.
