ທ່ານ ເພັດສະຖາພອນ ແກ້ວວົງວິຈິດ ຫົວໜ້າກົມຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດ (ກຄງຕ) ທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ (ທຫລ) ໄດ້ໃຫ້ສຳພາດເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ວ່າ: ສປປ ລາວ ມີນະໂຍບາຍຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດທີ່ເປີດກວ້າງຫຼາຍດ້ານທຽບໃສ່ຫຼາຍປະເທດ ແລະ ປະຕິບັດຕາມຫຼັກການສາກົນສະແດງອອກຄື: ສັງຄົມຊິນເຄີຍໃຊ້ເງິນຕາຕ່າງປະເທດຫຼາຍສະກຸນ, ບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນ ສາມາດຖືຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດໃນຮູບແບບເງິນສົດ ແລະ ອະນຸຍາດໃຫ້ມີບັນຊີເງິນຝາກເງິນຕາຫຼາຍສະກຸນ, ບໍ່ມີການຫັກອາກອນລາຍໄດ້ຈາກບັນຊີເງິນຝາກ ແລະ ສາມາດໂອນເປັນເງິນຕາຜ່ານບັນຊີເງິນຝາກເພື່ອຊໍາລະພາຍໃນ, ໃນຂະນະທີ່ຫຼາຍປະເທດນໍາໃຊ້ສະກຸນດຽວເທົ່ານັ້ນ; ການໂອນເງິນເຂົ້າ-ອອກຂອງບຸກຄົນ ແລະ ນິຕິບຸກຄົນໄປຕ່າງປະເທດ ແລະ ລາຍຮັບຂອງນັກລົງທຶນຕ່າງປະເທດກັບປະເທດໄດ້ສະດວກ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມເຫັນວ່າ ລະບົບການຄຸ້ມຄອງແຫຼ່ງລາຍຮັບເງິນຕາຜ່ານມາຍັງບໍ່ທັນຮັດກຸມ ແລະ ຄົບຖ້ວນເປັນຕົ້ນ ການລົງທະບຽນ, ການເປີດບັນຊີສະເພາະຜູ້ນຳເຂົ້າ-ສົ່ງອອກ, ບັນຊີສະເພາະການລົງທຶນຕ່າງປະເທດ, ກຳນົດສັດສ່ວນການແລກປ່ຽນກັບລະບົບທະນາຄານ, ຂອບເຂດເພດານການກູ້ຢືມຕ່າງປະເທດຂອງພາກ ລັດ ແລະ ເອກະຊົນ, ການຄຸ້ມຄອງລາຍຮັບເງິນຕາຈາກແຮງງານ, ຈາກການທ່ອງທ່ຽວ, ການຄຸ້ມຄອງລາຍຈ່າຍ ຊຳລະກັບຕ່າງປະເທດຍັງບໍ່ທັນໄດ້ດີເທົ່າທີີ່ຄວນ. ຍ້ອນວ່າຍັງບໍ່ທັນໄດ້ດັດສົມຫົວໜ່ວຍນໍາເຂົ້າເຮັດໃຫ້ຕ້ອງນຳເຂົ້າສິນຄ້າເປັນສ່ວນໃຫຍ່ ແລະ ອາໄສແຫຼ່ງເງິນຕາເພື່ອຊຳລະກັບຕ່າງປະເທດ. ການຄຸ້ມຄອງກະແສເງິນຕາຈາກໂຄງການລົງທຶນໄຟຟ້າຂະໜາດໃຫຍ່ແບບການສະໜອງທຶນແກ່ໂຄງການ (Project Finance) ຫຼື ການປ່ອຍກູ້ຮ່ວມຈາກຕ່າງປະເທດຈຶ່ງຖືກກຳນົດເງື່ອນໄຂໃນສັນຍາກູ້ຢືມ ແລະ ສັນຍາ CA ເຮັດໃຫ້ຍົກເວັ້ນເກີນຄວາມຈຳເປັນ. ສະນັ້ນ, ລາຍຮັບຈາກການສົ່ງອອກ ແມ່ນຮັກສາໄວ້ຢູ່ບັນຊີເງິນຝາກຢູ່ຕ່າງປະເທດກ່ອນ, ເມື່ອຊຳລະໜີ້ສິນແລ້ວຢ່າງໜ້ອຍ 15-20 ປີລາຍຮັບດັ່ງກ່າວຈຶ່ງເຂົ້າມາ ສປປ ລາວເປັນສ່ວນໃຫຍ່.
ສະນັ້ນ, ຈຶ່ງເຫັນວ່າໂຕເລກການສົ່ງອອກມີສູງ ແຕ່ເມັດເງິນຕົວຈິງເປັນເງິນຕາເຂົ້າຜ່ານທະນາຄານແມ່ນຕ່ຳ. ການຄຸ້ມຄອງກະແສເງິນຕາເຂົ້າ-ອອກເພື່ອຊຳລະກັບຕ່າງປະເທດບໍ່ສົມດຸນ (ລາຍຈ່າຍສູງກວ່າລາຍຮັບ)ຍ້ອນຄວາມຕ້ອງການເພື່ອຊໍາລະຕ່າງປະເທດຂອງສັງຄົມມີຫຼາຍເປັນຕົ້ນ ພັນທະຊຳລະໜີ້ສິນ, ການນຳເຂົ້າສິນຄ້າ ແລະ ການບໍລິການມີສູງ (ນ້ຳມັນເຊື້ອໄຟປະມານ 100 ລ້ານກວ່າໂດລາຕໍ່ເດືອນ, ສິນຄ້າອຸປະໂພກ-ບໍລິໂພກ, ອຸປະກອນກົນຈັກ ແລະ ອື່ນໆ).
ຈາກສະພາບຕົວຈິງທີ່ເກີດຂຶ້ນຜ່ານມາ, ທຫລ ຈຶ່ງໄດ້ດຳເນີນການປັບປຸງຄືນວຽກງານການຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດຢ່າງຮອບດ້ານ ສາມາດສະຫຼຸບຜົນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ດັ່ງນີ້:
1. ໄດ້ສ້າງ ແລະ ປັບປຸງນິຕິກຳລຸ່ມກົດໝາຍໃນການຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດສຳເລັດຈຳນວນ 9 ສະບັບແລະ ເຜີຍແຜ່ນິຕິກຳດັ່ງກ່າວຢ່າງກວ້າງຂວາງ ແຕ່ສູນກາງຮອດທ້ອງຖິ່ນ ລວມທັງຊຸກຍູ້ການສົ່ງເສີມການນຳໃຊ້ເງິນກີບ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນການນຳໃຊ້ເງິນຕາຕ່າງປະເທດທັງໝົດ 51 ຄັ້ງ 2. ລົງຕິດຕາມກວດກາຕິດປະກາດ, ການໂຄສະນາຊຳລະ-ຮັບຊຳລະສິນຄ້າ ແລະ ການບໍລິການເປັນເງິນຕາ
ຕ່າງປະເທດ, ຊຸກຍູ້ການພັດທະນາອອກຜະລິດຕະພັນ EZY KIP Application ເພື່ອຮັບໃຊ້ໃນການຊຳລະ, ການແລກປ່ຽນເງິນຕາເພື່ອຮອງຮັບປີທ່ອງທ່ຽວລາວ 2024;
3. ຄຸ້ມຄອງລາຍຮັບເງິນຕາຕ່າງປະເທດຈາກການສົ່ງອອກ ໂດຍມີການລົງທະບຽນບໍລິສັດນຳເຂົ້າ-ສົ່ງອອກ ແລະ ການເປີດຫຼືຫັນບັນຊີເງິນຝາກສະເພາະ; ຮອດວັນທີ 26 ມັງກອນ 2024 ທຫລ ໄດ້ຢັ້ງຢືນໄປເປີດ/ຫັນບັນຊີເງິນດັ່ງກ່າວກັບທະນາຄານທຸລະກິດຈໍານວນ 1.415 ບໍລິສັດ (ບ/ສ) (ໃນນັ້ນມີ 335 ບ/ສ ນຳເຂົ້າ; 242 ບ/ສ ສົ່ງອອກ ແລະ 838 ບ/ສ ນຳເຂົ້າ-ສົ່ງອອກ). ໃນນີ້, ມີຈໍານວນ 96 ບໍລິສັດທີ່ນອນໃນຫົວໜ່ວຍວິສາຫະກິດລາຍໃຫຍ່ 100 ບໍລິສັດ (ມູນຄ່າສົ່ງອອກສະເລ່ຍ 10 ລ້ານໂດລາ/ປີຂຶ້ນໄປ). ລາຍຮັບເງິນຕາຈາກການສົ່ງອອກຜ່ານລະບົບທະນາຄານ (ITRS) ມີທ່າອ່ຽງດີຂຶ້ນປີ 2021 ກວມເອົາ 32,46%, ປີ 2022 ແມ່ນ 36,26% ແລະ ໃນປີ 2023 ກວມເອົາ 55,47% ຂອງມູນຄ່າສົ່ງອອກທັງໝົດໃນປີ 2024 (ຄາດໝາຍສະພາແຫ່ງຊາດຮັບຮອງ ≥ 50% ຂອງມູນຄ່າສົ່ງອອກ);
4. ໄດ້ລົງຕິດຕາມ ແລະ ເຮັດບົດບັນທຶກກັບບໍລິສັດສົ່ງອອກຂະແໜງກະສິກຳສຳເລັດ 49 ບໍລິສັດ ແລະ ເຮັດວຽກກັບບໍລິສັດຜູ້ສົ່ງອອກລາຍໃຫຍ່ຫຼາຍກວ່າ 50 ເທື່ອບໍລິສັດ ເພື່ອກໍານົດຄາດໝາຍໃຫ້ບໍລິສັດນຳລາຍຮັບຈາກການສົ່ງອອກເຂົ້າມາ ສປປ ລາວ ຜ່ານລະບົບທະນາຄານໃຫ້ດີຂຶ້ນ;
5. ພັດທະນາລະບົບຄຸ້ມຄອງກະແສເງິນຕາຕ່າງປະເທດ (CMS) ເຊື່ອມໂຍງຮ່ວມກັນລະຫວ່າງຂະແໜງການແລະ ທະນາຄານທຸລະກິດສຳເລັດ ແລະ ຈະສາມາດເປີດນຳໃຊ້ທົດລອງໃນເດືອນກຸມພາປີ 2024;
6. ຄຸ້ມຄອງ ແລະ ອະນຸຍາດການໂອນເງິນຂອງບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນຜ່ານທະນາຄານທຸລະກິດ ເພື່ອຊຳລະກັບຕ່າງປະເທດ;
7. ຄຸ້ມຄອງກະແສເງິນຕາຈາກການລົງທຶນຕ່າງປະເທດ ເພື່ອຢັ້ງຢືນທຶນເຂົ້າມານຳ ທຫລ ຊຶ່ງໃນປີ 2023 ໄດ້ມີບໍລິສັດມາຢັ້ງຢືນທຶນເຂົ້າມາຜ່ານທະນາຄານທຸລະກິດນໍາ ທຫລ ຈຳນວນ 268 ເທື່ອ/ບໍລິສັດເປັນຈຳນວນເງິນທຽບເທົ່າທັງໝົດ 2.17 ຕື້ໂດລາ;
8. ເຮັດວຽກກັບໂຄງການໄຟຟ້າຂະໜາດໃຫຍ່ທີ່ມີການຍົກເວັ້ນເງື່ອນໄຂການເງິນຕາມ CA ເພື່ອຊຸກຍູ້ປະຕິບັດຕາມລະບຽບການຄຸ້ມຄອງເງິນຕາຢ່າງເຂັ້ມງວດ. ພ້ອມທັງເຮັດວຽກກັບຂະແໜງການບໍ່ແຮ່ໃນການທົບທວນສັນ ຍາສໍາປະທານ ແລະ ຊຸກຍູ້ນຳເງິນຕາເຂົ້າມາ;
9. ຄົ້ນຄວ້າການຂໍອະນຸຍາດໄປກູ້ຢືມຕ່າງປະເທດຂອງບຸກຄົນ ແລະ ນິຕິບຸກຄົນໃນການປະຕິບັດເງື່ອນໄຂທາງການເງິນ (ເປັນຕົ້ນດອກເບ້ຍ, ໄລຍະການກູ້ຢືມ ແລະ ໄລຍະຊຳລະຄືນ) ພ້ອມທັງຊຸກຍູ້ໃຫ້ເປົ້າໝາຍດັ່ງກ່າວ ປະກອບສ່ວນແລກເງິນຕາກັບລະບົບທະນາຄານເວລາມີການໃຊ້ຈ່າຍພາຍໃນ;
10. ສຳເລັດການເຊື່ອມລະບົບຊຳລະຍ່ອຍຂ້າມແດນໃນຮູບແບບ QR ລະຫວ່າງລາວ-ກຳປູເຈຍ ແລະ ການເປີດໂຄງການ ການໂອນເງິນແຮງງານລາວກັບຄືນປະເທດລາວ - ສ ເກົາຫຼີ; ສົ່ງເສີມການນໍາໃຊ້ສະກຸນເງິນທ້ອງຖິ່ນ (ກີບ-ດົງ, ກີບ-ຢວນ ແລະ ອື່ນໆ) ເຂົ້າໃນການຊໍາລະທາງດ້ານການຄ້າ ແລະ ການລົງທຶນ;
11. ສຳເລັດປິດຮ້ານແລກປ່ຽນທົ່ວປະເທດ ແລະ ຫັນການແລກປ່ຽນເປັນຂອງທະນາຄານເທົ່ານັ້ນ, ສົມທົບກັບເຈົ້າໜ້າທີ່ລົງຕິດຕາມກວດກາ ແລະ ກ່າວເຕືອນຕໍ່ຮ້ານແລກປ່ຽນເງິນຕາທີ່ໄດ້ປິດຜ່ານມາ ທີ່ໄດ້ເຄື່ອນໄຫວບໍ່ຖືກຕ້ອງ ແລະ ດຳເນີນມາດຕະການຕໍ່ຜູ້ລະເມີດຈຳນວນໜຶ່ງ.
ຂ່າວ: ຣັດສະໝີ ດວງສັດຈະ
