ໂດຍ:ວັນໄຊ ຕະວິນຍານ
ໃນການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍວາລະແຫ່ງຊາດວ່າດ້ວຍ ການແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນ ຂະແໜງພະລັງງານ-ບໍ່ແຮ່ ແຂວງໄຊຍະບູລີ ໄດ້ວາງ 7 ຄາດໝາຍ ແລະ 8 ວຽກງານຈຸດສຸມ. ຜ່ານການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ນັບແຕ່ 2021-2023, ຂະແໜງພະລັງງານ-ບໍ່ແຮ່ ແຂວງ ສາມາດເຮັດສໍາເລັດຫຼາຍຄາດໝາຍ ແລະ ວຽກຈຸດສຸມມີຄວາມຄືບໜ້າ ເປັນຕົ້ນແມ່ນ: ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມຄອງ, ຊຸກຍູ້ຕິດຕາມກວດກາ ແລະ ອຳນວຍຄວາມສະດວກ ຕໍ່ການພັດທະນາໂຄງການແຫຼ່ງຜະລິດໄຟຟ້າທີ່ຂັ້ນສູນກາງ ແລະ ຂັ້ນແຂວງອະນຸຍາດຢ່າງເປັນປົກກະຕິ. ມາຮອດປັດຈຸບັນ, ແຂວງມີໂຄງການທີ່ກຳລັງສຶກສາສຳຫຼວດ-ເກັບກຳຂໍ້ມູນ ເພື່ອສ້າງບົດສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້ ດ້ານເສດຖະກິດ-ເຕັກນິກ ແລະ ການເງິນ.
ກຳລັງກໍ່ສ້າງ ແລະ ດຳເນີນງານ ທີ່ມີກຳລັງຕິດຕັ້ງ 1 MW ຂຶ້ນໄປ ມີທັງໝົດ 18 ໂຄງການ ຄາດຄະເນ
ກຳລັງຕິດຕັ້ງ 6.823,2 MW.ມີລະບົບສາຍສົ່ງໄຟຟ້າແຮງສູງ 115 kV ຍາວ 484,64 km, ແຮງກາງ 34,5 kV ຍາວ 76,8 km, ແຮງກາງ 22 kV ຍາວ 2.284,59 km ເພີ່ມຂຶ້ນ 69,2 km; ຕາຂ່າຍໄຟຟ້າແຮງຕ່ຳ 0,4 kV ຍາວ 1.112,83 km ຫຼຸດລົງ 22,04 km (ສາເຫດທີ່ສາຍສົ່ງຫຼຸດລົງແມ່ນຍ້ອນບັນດາຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດຈຳນວນໜຶ່ງ ຢຸດເຊົາ ແລະ ຫັນປ່ຽນຈາກ ໄຟຟ້າພາກທຸລະກິດ ມາເປັນພາກທີ່ຢູ່ອາໄສ). ມາຮອດປັດຈຸບັນ, ທົ່ວແຂວງໄດ້ໃຊ້ ໄຟຟ້າໃນລະບົບຂອງໄຟຟ້າລາວ ຈຳນວນ 424 ບ້ານ ເທົ່າກັບ 98,60% ມີຈໍານວນ 80.842 ຄອບຄົວ ເທ່ົາກັບ 98,25% ຂອງຈໍານວນຄອບຄົວທັງໝົດ. ນອກຈາກນີ້, ຍັງໄດ້ໃຊ້ໄຟຟ້ານອກລະບົບ ມີ 6 ບ້ານ ຈໍານວນ 329 ຄອບຄົວ ເທົ່າກັບ 0,42%.
ສໍາລັບຂະແໜງບໍ່ແຮ່ ພາຍໃນແຂວງມີໂຄງການລົງທຶນດ້ານ ທໍລະນີສາດ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ ທັງໝົດ 30 ບໍລິສັດ. ໃນນັ້ນ, ຊອກຄົ້ນ-ສຳຫຼວດ ແລະ ສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້ທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ເຕັກນິກ 4 ບໍລິສັດ (ຂັ້ນສູນກາງຄຸ້ມຄອງ); ຂຸດຄົ້ນ ແລະ ປຸງແຕ່ງແຮ່ທາດ 24 ບໍລິສັດ. ໃນນີ້, ຂັ້ນສູນກາງຄຸ້ມຄອງ 7 ບໍລິ ສັດຄື: ຂຸດຄົ້ນ ແລະ ປຸງແຕ່ ແຮ່ທອງ, ຄໍາ ແລະ ເງິນ 1 ບໍລິສັດ, ຂຸດຄົ້ນຖ່ານຫີນ ແລະ ຫີນປູນ 1 ໂຄງ ການ 2 ກິດຈະການ ສາມາດຂຸດຄົ້ນຖ່ານຫີນໄດ້ທັງໝົດ 9,22 ລ້ານໂຕ່ນ ແລະ ຂຸດຄົ້ນຫີນປູນ 1,75 ແສນໂຕ່ນ ເພື່ອສະໜອງໃຫ້ໂຮງງານໄຟຟ້າພະລັງງານຄວາມຮ້ອນຖ່ານຫີນຫົງສາ, ໂຄງການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ ແບບທົດລອງ 5 ບໍລິສັດ, ຂຸດຄົ້ນຄໍາຕົກຂ້ອນ 3 ບໍລິສັດ ແລະ ຂຸດຄົ້ນແຮ່ເຫຼັກ 2 ບໍລິສັດ ແລະ ຂັ້ນແຂວງຄຸ້ມຄອງ 19 ບໍລິສັດຄື: ຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດຟູອໍຣາຍ 6 ບໍລິສັດ; ຂຸດຄົ້ນ ແລະ ປຸງແຕ່ງຫີນປູນ 13 ບໍລິສັດ. ປີ 2021-2023 ແຂວງສາມາດຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ (ຫີນປູນ) ເພື່ອຈຳໜ່າຍພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດໄດ້ຄື: ຂຸດຄົ້ນ (ຜະລິດ) ຫີນປູນ ໄດ້ທັງໝົດ 100.678 ແມັດກ້ອນ, ມູນຄ່າລວມ 6,03 ຕື້ກີບ. ໃນນີ້, ຈໍາໜ່າຍພາຍໃນ ຈຳນວນ 46,86 ພັນແມັດກ້ອນ ມູນຄ່າ 3,80 ຕື້ກີບ, ຈໍາໜ່າຍຕ່າງປະເທດ (ໄທ) ຈໍານວນ 65,08 ພັນແມັດກ້ອນ ມູນຄ່າ 5,85 ຕື້ກີບ.