ທ່ານ ພິມແກ້ວ ທຳລະສິນ ຫົວໜ້າພະແນກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ໄດ້ສໍາພາກຕໍ່ນັກຂ່າວແຂວງເມື່ອວັນທີ 21 ກຸມພາ 2024ນີ້ວ່າ: ພາຍຫຼັງທີ່ທ່ານເຈົ້າແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ໄດ້ຕົກລົງຮັບຮອງເອົານົກຂວາ ເປັນສັນຍາລັກຂອງແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ຢ່າງເປັນທາງການໂດຍອີງຕາມຂໍ້ຕົກລົງຂອງທ່ານເຈົ້າແຂວງສະບັບເລກທີ 45/ຈຂ ລົງວັນທີ່ 9 ມັງກອນ 2024 ວ່າດ້ວຍການຮັບຮອງເອົາສັດປະເພດນົກຂວາ ເປັນສັດປະຈໍາແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ແລະ ໄດ້ຮັບການມອບໝາຍໃຫ້ພະແນກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ແຂວງ ຮ່ວມກັບ ພະແນກຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທໍາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວແຂວງ ອອກລະບຽບຄຸ້ມຄອງ, ການຂະຫຍາຍພັນ, ການອານຸລັກ ປົກປັກຮັກສາ ແລະ ວາງມາດຕະການຢ່າງເຂັ້ມງວດຕໍ່ຜູ້ລະເມີດທໍາລາຍນົກຂວາ.
ທ່ານ ຫົວໜ້າພະແນກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ແຂວງຍັງໃຫ້ຮູ້ຕື່ມວ່າ: ນົກຂວາເປັນນົກປະເພດທີ່ດໍາລົງຊີວິດ ອາໄສຢູ່ຕາມທໍາມະຊາດ, ທັງຢູ່ໃນເຂດປ່າໄມ້ດົງດີບ, ປ່າສະສົມ, ປ່າໄມ້ປ່ອງ ແລະ ທົ່ງຫຍ້າ, ປັດຈຸບັນແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ໄດ້ມີການຈັດສັນປ່າໄມ້ອອກເປັນ 3 ປະເພດຄື: ປະເພດປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ 2 ແຫ່ງ (ນໍ້າຫ້າ ແລະ ນ້ຳການ), ປ່າສະຫງວນແຂວງ 1 ແຫ່ງ ແລະ ເມືອງ 5 ແຫ່ງ ລວມເນື້ອທີ່ 345.546 ເຮັກຕາ, ປະເພດປ່າຜະລິດແຫ່ງຊາດຈຳນວນ 2 ແຫ່ງ ມີເນື້ອທີ່ 44.799 ເຮັກຕາ ແລະ ປະເພດປ່າປ້ອງກັນແຫ່ງຊາດ 4 ແຫ່ງ, (ຂອງແຂວງ 1 ແຫ່ງ ແລະ ຂອງເມືອງ 3 ແຫ່ງ) ມີເນື້ອທີ່ 333.554 ເຮັກຕາ. ຕາມການສໍາຫຼວດຂອງຊ່ຽວຊານໃນສຸມປີ 1995- 96 ຢູ່ໃນ 3 ປະເພດປ່ານີ້ ແມ່ນພົບເຫັນນົກຂວາຫຼາຍກວ່າໝູ່ໃນເຂດປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດນໍ້າຫ້າ ຊຶ່ງໄດ້ກໍານົດເອົານົກຂວາ ເປັນເຄື່ອງໝາຍປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດນໍ້າຫ້າ. ຈາກນັ້ນ, ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດນໍ້າຫ້າ ກໍໄດ້ຖືກຮັບຮອງເປັນ ມໍລະດົກອາຊຽນແຫ່ງທຳອິດຂອງ ສປປ ລາວ, ສໍາລັບປະຊາກອນຂອງນົກຂວາ ນັບແຕ່ປີ 2020 – 2022 ແມ່ນມີຈໍານວນເພີ່ມຂຶ້ນ.
ໃນປີ 2023 ກອງກວດກາປ່າໄມ້ແຂວງ, ກອງຄຸ້ມຄອງປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ, ຫ້ອງການກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ 5 ເມືອງ ພ້ອມດ້ວຍທີມງານໄດ້ລົງກວດກາ ລາດຕະເວນຕາມຈຸດຫຼໍ່ແຫຼມ, ຕາມເສັ້ນທາງ, ຕະຫຼາດ ແລະ ຮ້ານອາຫານຕ່າງໆ, ສາມາດຍືດໄດ້ ສັດປ່າຈາກຜູ້ບຸກລຸກລ່າສັດປາ ແລະ ໄດ້ຈັດພິທີທໍາລາຍໂດຍເຊີນເອົາພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເຂົ້າຮ່ວມເປັນສັກຂໍ້ພິຍານ. ນອກນັ້ນ, ກໍໄດ້ຕິດປ້າຍໂຄສະນາ ຫ້າມຊື້ - ຂາຍສັດປ່າ ຕາມຕະຫຼາດ ແລະ ຖະໜົນຫົນທາງ ພ້ອມທັງໄດ້ອອກແຈ້ງການຂອງພະແນກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ເລກທີ 648/ກປຂ.ນທ, ລົງວັນທີ 31 ຕຸລາ 2023 ຫ້າມການຄ້າ-ຂາຍສັດປ່າ, ຊິ້ນສ່ວນ ແລະ ຜະລິດຕະພັນສັດປ່າປະເພດຫວງຫ້າມເພື່ອປູກຈິດສຳນືກ ໃຫ້ແກ່ຊາວຫຼວງນໍ້າທາ ຊ່ວຍກັນປົກປັກຮັກສາສັດປ່າໃຫ້ມີຄວາມຍືນຍົງ ແລະໄດ້ເພີ່ມຄວາມເອົາໃຈໃສ່ຢ່າງເຂັ້ມງວດ ໃນການຄຸ້ມຄອງສັດປ່າ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ (ນົກຂວາ) ທີ່ເປັນສັນຍາລັກຂອງແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ, ເດັດຂາດລຸດຜ່ອນການວາງຊື້-ຂາຍ ນົກຂວາຕາມທ້ອງຕະຫຼາດ, ຮ້ານອາຫານ, ຕາມເສັ້ນທາງ ແລະ ຈຸດຫຼໍ່ແຫມຕ່າງໆ ພ້ອມທັງລຸດຜ່ອນການລ່າສັດປ່າໃຫ້ລຸດໜ້ອຍຖອຍລົງເທື່ອລະກ້າວໂດຍການຍົກລະດັບການກວດກາລາດຕະເວນ ແລະ ບັງຄັບໃຊ້ລະບຽບກົດໝາຍໃຫ້ເຂັ້ມງວດກວ່າເກົ່າ, ພ້ອມທັງຖືເອົາການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ຄວາມໝາຍຄວາມສໍາຄັນຂອງສັດປ່າ ແລະ ນົກຂວາ ໃຫ້ແກ່ຊາວຫຼວງນໍ້າທາໃຫ້ຮັບຊາບຢ່າງກວ້າງຂວາງ.
ນອກນັ້ນ ກໍ່ໄດ້ມີການຕິດຕາມປະເມີນປະຊາກອນ ນົກຂວາ ເປັນໄລຍະໆ ເພື່ອຮັບປະກັນບໍ່ໃຫ້ ນົກຂວາສູນພັນຈາກແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ແລະ ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ມີນົກຂວາມີຄວາມຍືນຍົງ ແລະ ໄດ້ມີແຜນສົ່ງເສີມໃຫ້ ມີການລ້ຽງ ຫຼື ເພາະພັນ ນົກຂວາ ເພື່ອໃນກໍລະນີຈຳເປັນສາມາດປ່ອຍຄືນສູ່ທຳມະຊາດ, ເພື່ອສົ່ງເສີມການທ່ອງທ່ຽວຊົມນົກຂວາທີ່ສວຍງາມ.
ໂອກາດນີ້ ທ່ານ ພິມແກ້ວ ທຳລະສິນ ຍັງໄດ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຊາວຫຼວງນ້ຳທາ ແລະ ຊາວຕ່າງແຂວງ ລວມທັງຊາວຕ່າງຊາດ ຈົ່ງໃຫ້ການຮ່ວມມືໃນການ ບໍ່ຊື້-ບໍ່ຂາຍສັດປ່າ ໂດຍສະເພາະນົກຂວາ ແລະ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ ຕະຫຼອດຮອດພະນັກງານລັດຖະກອນ, ທະຫານ ແລະ ຕໍາຫຼວດທຸກທົ່ວໜ້າ ຍຸດຕິການລ່າສັດປ່າ, ໂດຍສະເພາະນົກຂວາ ເພື່ອໃຫ້ສັດຊະນິດດັ່ງກ່າວສາມາດແຜ່ຂະຫຍາຍປະຊາກອນໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ແລະ ນົກຂວາສັນຍາລັກຂອງແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ໃຫ້ຍືນຍົງຢູ່ຄູ່ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາຕະຫຼອດໄປ.
(ຂ່າວ: ສົມພອນ ຂູນດາວົງ)
ທ່ານ ຫົວໜ້າພະແນກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ແຂວງຍັງໃຫ້ຮູ້ຕື່ມວ່າ: ນົກຂວາເປັນນົກປະເພດທີ່ດໍາລົງຊີວິດ ອາໄສຢູ່ຕາມທໍາມະຊາດ, ທັງຢູ່ໃນເຂດປ່າໄມ້ດົງດີບ, ປ່າສະສົມ, ປ່າໄມ້ປ່ອງ ແລະ ທົ່ງຫຍ້າ, ປັດຈຸບັນແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ໄດ້ມີການຈັດສັນປ່າໄມ້ອອກເປັນ 3 ປະເພດຄື: ປະເພດປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ 2 ແຫ່ງ (ນໍ້າຫ້າ ແລະ ນ້ຳການ), ປ່າສະຫງວນແຂວງ 1 ແຫ່ງ ແລະ ເມືອງ 5 ແຫ່ງ ລວມເນື້ອທີ່ 345.546 ເຮັກຕາ, ປະເພດປ່າຜະລິດແຫ່ງຊາດຈຳນວນ 2 ແຫ່ງ ມີເນື້ອທີ່ 44.799 ເຮັກຕາ ແລະ ປະເພດປ່າປ້ອງກັນແຫ່ງຊາດ 4 ແຫ່ງ, (ຂອງແຂວງ 1 ແຫ່ງ ແລະ ຂອງເມືອງ 3 ແຫ່ງ) ມີເນື້ອທີ່ 333.554 ເຮັກຕາ. ຕາມການສໍາຫຼວດຂອງຊ່ຽວຊານໃນສຸມປີ 1995- 96 ຢູ່ໃນ 3 ປະເພດປ່ານີ້ ແມ່ນພົບເຫັນນົກຂວາຫຼາຍກວ່າໝູ່ໃນເຂດປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດນໍ້າຫ້າ ຊຶ່ງໄດ້ກໍານົດເອົານົກຂວາ ເປັນເຄື່ອງໝາຍປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດນໍ້າຫ້າ. ຈາກນັ້ນ, ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດນໍ້າຫ້າ ກໍໄດ້ຖືກຮັບຮອງເປັນ ມໍລະດົກອາຊຽນແຫ່ງທຳອິດຂອງ ສປປ ລາວ, ສໍາລັບປະຊາກອນຂອງນົກຂວາ ນັບແຕ່ປີ 2020 – 2022 ແມ່ນມີຈໍານວນເພີ່ມຂຶ້ນ.
ໃນປີ 2023 ກອງກວດກາປ່າໄມ້ແຂວງ, ກອງຄຸ້ມຄອງປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ, ຫ້ອງການກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ 5 ເມືອງ ພ້ອມດ້ວຍທີມງານໄດ້ລົງກວດກາ ລາດຕະເວນຕາມຈຸດຫຼໍ່ແຫຼມ, ຕາມເສັ້ນທາງ, ຕະຫຼາດ ແລະ ຮ້ານອາຫານຕ່າງໆ, ສາມາດຍືດໄດ້ ສັດປ່າຈາກຜູ້ບຸກລຸກລ່າສັດປາ ແລະ ໄດ້ຈັດພິທີທໍາລາຍໂດຍເຊີນເອົາພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເຂົ້າຮ່ວມເປັນສັກຂໍ້ພິຍານ. ນອກນັ້ນ, ກໍໄດ້ຕິດປ້າຍໂຄສະນາ ຫ້າມຊື້ - ຂາຍສັດປ່າ ຕາມຕະຫຼາດ ແລະ ຖະໜົນຫົນທາງ ພ້ອມທັງໄດ້ອອກແຈ້ງການຂອງພະແນກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ເລກທີ 648/ກປຂ.ນທ, ລົງວັນທີ 31 ຕຸລາ 2023 ຫ້າມການຄ້າ-ຂາຍສັດປ່າ, ຊິ້ນສ່ວນ ແລະ ຜະລິດຕະພັນສັດປ່າປະເພດຫວງຫ້າມເພື່ອປູກຈິດສຳນືກ ໃຫ້ແກ່ຊາວຫຼວງນໍ້າທາ ຊ່ວຍກັນປົກປັກຮັກສາສັດປ່າໃຫ້ມີຄວາມຍືນຍົງ ແລະໄດ້ເພີ່ມຄວາມເອົາໃຈໃສ່ຢ່າງເຂັ້ມງວດ ໃນການຄຸ້ມຄອງສັດປ່າ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ (ນົກຂວາ) ທີ່ເປັນສັນຍາລັກຂອງແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ, ເດັດຂາດລຸດຜ່ອນການວາງຊື້-ຂາຍ ນົກຂວາຕາມທ້ອງຕະຫຼາດ, ຮ້ານອາຫານ, ຕາມເສັ້ນທາງ ແລະ ຈຸດຫຼໍ່ແຫມຕ່າງໆ ພ້ອມທັງລຸດຜ່ອນການລ່າສັດປ່າໃຫ້ລຸດໜ້ອຍຖອຍລົງເທື່ອລະກ້າວໂດຍການຍົກລະດັບການກວດກາລາດຕະເວນ ແລະ ບັງຄັບໃຊ້ລະບຽບກົດໝາຍໃຫ້ເຂັ້ມງວດກວ່າເກົ່າ, ພ້ອມທັງຖືເອົາການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ຄວາມໝາຍຄວາມສໍາຄັນຂອງສັດປ່າ ແລະ ນົກຂວາ ໃຫ້ແກ່ຊາວຫຼວງນໍ້າທາໃຫ້ຮັບຊາບຢ່າງກວ້າງຂວາງ.
ນອກນັ້ນ ກໍ່ໄດ້ມີການຕິດຕາມປະເມີນປະຊາກອນ ນົກຂວາ ເປັນໄລຍະໆ ເພື່ອຮັບປະກັນບໍ່ໃຫ້ ນົກຂວາສູນພັນຈາກແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ແລະ ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ມີນົກຂວາມີຄວາມຍືນຍົງ ແລະ ໄດ້ມີແຜນສົ່ງເສີມໃຫ້ ມີການລ້ຽງ ຫຼື ເພາະພັນ ນົກຂວາ ເພື່ອໃນກໍລະນີຈຳເປັນສາມາດປ່ອຍຄືນສູ່ທຳມະຊາດ, ເພື່ອສົ່ງເສີມການທ່ອງທ່ຽວຊົມນົກຂວາທີ່ສວຍງາມ.
ໂອກາດນີ້ ທ່ານ ພິມແກ້ວ ທຳລະສິນ ຍັງໄດ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຊາວຫຼວງນ້ຳທາ ແລະ ຊາວຕ່າງແຂວງ ລວມທັງຊາວຕ່າງຊາດ ຈົ່ງໃຫ້ການຮ່ວມມືໃນການ ບໍ່ຊື້-ບໍ່ຂາຍສັດປ່າ ໂດຍສະເພາະນົກຂວາ ແລະ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ ຕະຫຼອດຮອດພະນັກງານລັດຖະກອນ, ທະຫານ ແລະ ຕໍາຫຼວດທຸກທົ່ວໜ້າ ຍຸດຕິການລ່າສັດປ່າ, ໂດຍສະເພາະນົກຂວາ ເພື່ອໃຫ້ສັດຊະນິດດັ່ງກ່າວສາມາດແຜ່ຂະຫຍາຍປະຊາກອນໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ແລະ ນົກຂວາສັນຍາລັກຂອງແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ໃຫ້ຍືນຍົງຢູ່ຄູ່ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາຕະຫຼອດໄປ.
(ຂ່າວ: ສົມພອນ ຂູນດາວົງ)
