ໂດຍ: ບຸນອູ້ມ

ກົດໝາຍແມ່ນເຄື່ອງທີ່ສໍາຄັນໃນການກຳນົດ ແລະ ດັດປັບສາຍພົວພັນສັງຄົມທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້ ເພື່ອຮັບປະກັນການຊົມໃຊ້ສິດ ແລະ ການປະຕິບັດພັນທະຂອງອົງການລັດ ແລະ ປະຊາຊົນຖືກຕ້ອງ, ເຮັດໃຫ້ການຢູ່ຮ່ວມກັນຂອງຄົນເຮົາໃນສັງຄົມ ມີຄວາມກົມກຽວ, ສະຫງົບ, ປອດໄພ. ຢາກເຮັດໄດ້ແນວນັ້ນ ກ່ອນອື່ນໝົດ ຄວາມຮັບຮູ້, ສະຕິເຄົາລົບ ແລະ ປະຕິ ບັດກົດໝາຍຂອງຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ຂອງອົງການລັດ ໃນການບໍລິການຮັບໃຊ້ປະຊາຊົນຕ້ອງເລິກເຊິ່ງ ແລະ ວິທະຍາສາດ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ການສ້າງລັດທີ່ປົກຄອງດ້ວຍກົດໝາຍຢູ່ປະເທດເຮົາສັກສິດ.

ທ່ານ ຄໍາເພັດ ສົມວໍລະຈິດ ຮອງຫົວໜ້າອົງການໄອຍະການ ປະຊາຊົນສູງສຸດ ໄດ້ໃຫ້ສໍາພາດເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ວ່າ: ກົດໝາຍແມ່ນເຄື່ອງມືສໍາຄັນໃນການກຳນົດ ແລະ ດັດປັບສາຍພົວພັນສັງຄົມ, ເປັນອາວຸດທາງດ້ານກົດໝາຍຂອງອົງການລັດ, ຂອງປະຊາຊົນ ໃນການເຄື່ອນໄຫວ, ດໍາລົງຊີວິດປະຈຳວັນ ຢ່າງຖືກຕ້ອງ, ສອດຄ່ອງເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບກົດໝາຍທີ່ຖືກຕ້ອງຈະຊ່ວຍໃຫ້ຮູ້ວ່າ ກົດໝາຍທີ່ເຮົານໍາໃຊ້ມີກົດ ໝາຍອັນໃດ ແລະ ກົດໝາຍອັນໃດ ເປັນເຄື່ອງ ຂອງອົງການລັດ ແລະ ຂອງປະຊາຊົນ ຊຶ່ງສາຍພົວພັນສັງຄົມ ທີ່ເປັນພື້ນຖານ ໃນລັດທີ່ປົກຄອງດ້ວຍກົດໝາຍທີ່ກົດໝາຍດັດປັບມີຄື: ກົດໝາຍມະຫາຊົນມີລັດຖະທຳມະນູນ, ກົດໝາຍປົກຄອງ, ປະມວນກົດໝາຍອາຍາ ແລະ ກົດໝາຍອື່ນເປັນເຄື່ອງມືໃນການຄຸ້ມຄອງລັດ-ຄຸ້ມຄອງສັງຄົມ ຂອງອົງການຈັດຕັ້ງລັດ ທີ່ປະກອບດ້ວຍອົງການນິຕິບັນຍັດ, ອົງການປົກຄອງ ອົງການຕຸລາການ, ອົງການໄອຍະການປະຊາຊົນ ແລະ ອົງການອື່ນຂອງລັດ, ກົດໝາຍປົກຄອງ ເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງກົດໝາຍມະຫາຊົນ, ແມ່ນບັນດາກົດໝາຍໃນຂົງເຂດບໍລິຫານລັດເຊັ່ນ: ກົດ ໝາຍວ່າດ້ວຍລັດຖະບານ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການກໍ່ສ້າງ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການທ່ອງທ່ຽວ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍແຮງງານ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍພາສີ ແລະ ກົດໝາຍອື່ນ, ເປັນເຄື່ອງມື ໃນການຄຸ້ມຄອງລັດ-ຄຸ້ມຄອງສັງຄົມ ຂອງອົງການບໍລິຫານ ຫຼື ອົງການປົກຄອງສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ (ອົງການປົກຄອງສູນກາງ ປະກອບດ້ວຍປະທານປະເທດ, ລັດຖະບານ, ອົງການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ ປະກອບດ້ວຍ ອົງການປົກຄອງແຂວງ, ນະຄອນຫຼວງ, ເມືອງ, ນະຄອນ, ເທດສະບານ ແລະ ອົງການປົກຄອງບ້ານ)ເປັນຜູ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃຫ້ເກີດຜົນເປັນຈິງ ຕາມພາລະບົດບາດ ແລະ ຂອບເຂດຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງຕົນ. ກົດໝາຍເອກະຊົນ ປະກອບດ້ວຍ ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວິສາຫະກິດ ແລະ ກົດໝາຍອື່ນທີ່ໄດ້ກຳນົດສາຍພົວພັນທາງແພ່ງ, ເປັນບ່ອນອີງໃນການເຄື່ອນໄຫວດໍາລົງຊີວິດປະຈຳວັນຂອງບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນ ແລະ ການຈັດຕັ້ງໃນສາຍພົວພັນທາງແພ່ງ. ປັດຈຸບັນ ສປປ ລາວ ມີກົດໝາຍທັງ ໝົດ 167 ສະບັບ ຊຶ່ງໃນນັ້ນ ມີກົດໝາຍປົກຄອງ ຫຼື ກົດໝາຍໃນຂົງເຂດບໍລິຫານລັດ 121 ສະບັບ.

ການປະຕິບັດກົດໝາຍ ແມ່ນພຶດຕິກຳທີ່ສອດຄ່ອງກັບກົດໝາຍ ເພື່ອແນໃສ່ຫັນເອົາບັນດາຂໍ້ກຳນົດຂອງກົດໝາຍເຂົ້າສູ່ການເຄື່ອນໄຫວ, ການດໍາລົງຊີວິດ, ກາຍເປັນພຶດຕິກຳຕົວຈິງທີ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ຊຶ່ງສະແດງອອກດ້ວຍ 4 ຮູບແບບຄື: ການເຄົາລົບກົດໝາຍ, ການປະຕິບັດຕາມກົດໝາຍ, ການນໍາໃຊ້ກົດໝາຍ ແລະ ການໃຊ້ກົດໝາຍ.

​ທ່ານ​ໃຫ້​ຮູ້​ຕື່ມ​ວ່າ: ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດກົດໝາຍ ວ່າດ້ວຍການສ້າງນິຕິກຳກົດໝາຍໄດ້ກຳນົດກ່ຽວກັບການປະເມີນຜົນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນິຕິກຳ ຊຶ່ງເມື່ອຄົ້ນຄວ້າແລ້ວ ເຫັນວ່າແມ່ນກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດກົດໝາຍ ໂດຍມີເນື້ອໃນຕົ້ນຕໍຄື:ການໂຄສະນາ ເຜີຍແຜ່ ແລະ ຍົກສູງສະຕິເຄົາລົບນິຕິກຳ (ການເຜີຍແຜ່ກົດໝາຍ);ການສ້າງ ຫຼື ປັບປຸງກົນໄກການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນິຕິກຳ ລວມທັງການຜັນຂະຫຍາຍນິຕິກຳເປັນອັນລະອຽດ (ການຜັນຂະຫຍາຍກົດໝາຍ);ການຝຶກອົບຮົມ, ການຍົກລະດັບຄວາມຮູ້ ຄວາມສາມາດຂອງພະນັກງານ-ລັດຖະກອນທີ່ຮັບຜິດຊອບຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນິຕິກຳ (ການຝຶກອົບຮົມກົດໝາຍ);ການກວດການິຕິກຳທີ່ຂັດກັນ, ເປັນຊ່ອງວ່າງ, ມີຜົນກະທົບ ຫຼື ສາເຫດທີ່ພາໃຫ້ບໍ່ສາມາດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້(ການກວດກາກົດໝາຍ);ການສະໜອງຂໍ້ມູນ ຂ່າວສານ ແລະ ການບໍລິຫານຈັດການ ເພື່ອອໍານວຍຄວາມສະດວກ ແລະ ການສະໜອງການບໍລິການປະຊາຊົນ.