ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ຮ່ວມກັບ ອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ກອງທຶນສຳລັບປະຊາກອນ (UNFPA) ໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມ ລະດັບຊາດວ່າດ້ວຍປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ ພາຍໃຕ້ຫົວຂໍ້: ຊຸກຍູ້ການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ໂດຍການນຳໃຊ້ຜົນປະໂຫຍດ ແລະ ເພີ່ມຄວາມສາມາດຂອງປະຊາກອນ ໄດ້ຈັດຂຶ້ນໃນລະຫວ່າງວັນທີ 23-24 ຕຸລາ ນີ້ ທີ່ໂຮງແຮມລາວພຣາຊາ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໂດຍການເປັນປະທານ ຂອງ ທ່ານ ກິແກ້ວ ໄຂຄຳພິທູນ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ມີ ທ່ານ ແບກທີຢໍ ຄາດິເຣິບ ຜູ້ຕາງໜ້າອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ກອງທຶນສຳລັບປະຊາກອນ ປະຈຳລາວ, ບັນດາຮອງລັດຖະມົນຕີ, ຮອງເຈົ້າແຂວງ ແລະ ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຂົ້າຮ່ວມ.
ທ່ານ ກິແກ້ວ ໄຂຄຳພິທູນ ກ່າວວ່າ: ກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ແມ່ນມີຄວາມໝາຍຄວາມສໍາຄັນທີ່ສຸດ ຕໍ່ ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ເພື່ອໃຫ້ບັນດາພາກສ່ວນຕ່າງໆ ຈາກພາກລັດ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ ສົນທະນາ ແລະ ປຶກສຫາລື ກ່ຽວກັບ ວິທີການແກ້ໄຂທີ່ເປັນຮູບປະທຳ ເພື່ອເລັ່ງລັດການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ ທີ່ໄດ້ຮັບຮອງແລ້ວ; ນອກນັ້ນຍັງເປັນການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍຄວາມໝາຍໝັ້ນ ການປະຕິບັດກອງປະຊຸມສາກົນວ່າດ້ວຍປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ (ICPD25, ICDP30, SDGs). ໃນນີ້, ບັນຫາທີ່ຕ້ອງໄດ້ສຸມໃສ່ແມ່ນ “ປະຊາກອນ ໜຸ່ມ” ເນື່ອງຈາກ ສປປ ລາວ ມີປະຊາກອນໜຸ່ມກວມ 60ກວ່າ% ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດ ຊຶ່ງເປັນທັງກາລະໂອກາດ ແລະ ສິ່ງທ້າທາຍ. ສະນັ້ນ, ຈະຕ້ອງໄດ້ສຸມໃສ່ການພັດທະນາປະຊາກອນໜຸ່ມເຫຼົ່ານີ້ ໃຫ້ກາຍເປັນປະຊາກອນທີ່ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ສາມາດປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແຕ່ລະໄລຍະຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ແລະ ປະສິດທິຜົນສູງ. ສິ່ງສຳຄັນອີກປະການໜຶ່ງ, ສປປ ລາວ ເປັນປະເທດກໍາລັງພັດທະນາ ຊຶ່ງມີຄວາມຕ້ອງການພັດທະນາໃນຫຼາຍດ້ານບໍ່ວ່າຈະເປັນທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ວັດທະນະທຳ-ສັງຄົມ ແລະ ລວມທັງການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ. ພ້ອມທັງຮຽກຮ້ອງໃນການມີສ່ວນຮ່ວມຈາກຫຼາຍພາກສ່ວນ ເປັນຕົ້ນຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ, ພາກເອກະຊົນ, ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງທາງສັງຄົມ.
ທ່ານກ່າວຕື່ມວ່າ: ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ລັດຖະບານມີຄຳໝັ້ນສັນຍາທີ່ໜັກແໜ້ນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຈັດສັນງົບປະມານເຂົ້າໃສ່ການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດ, ແຕ່ເນື່ອງຈາກສະພາບປັດຈຸບັນພວກເຮົາພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນ ເຮັດໃຫ້ມີຄວາມຈຳກັດດ້ານງົບປະມານ ແລະ ບໍ່ທັນສາມາດຕອບສະໜອງທຶນຮອນ ເຂົ້າໃສ່ການພັດທະນາປະເທດຢ່າງເຕັມສ່ວນ. ເວົ້າລວມ, ເວົ້າສະເພາະແມ່ນການລົງທຶນໃສ່ການພັດທະນາຊັບສິນມະນຸດ ເພື່ອບັນລຸບັນດາເປົ້າໝາຍ ນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ. ໃນຕໍ່ໜ້າລັດຖະບານ ຈະໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ເພີ່ມທະວີການປະສານງານຂອງບັນດາຂະແໜງການຂັ້ນສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ໃຫ້ເຂັ້ມແຂງກວ່າເກົ່າ, ຈະສຸມງົບປະມານ ເຂົ້າໃນການພັດທະນາວຽກງານການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການລົງທຶນໃສ່ການວາງແຜນຄອບຄົວ, ຫຼຸດຜ່ອນການຖືພາກ່ອນໄວອັນຄວນ ແລະ ວຽກງານໂພຊະນາການ, ການຮັກສາເດັກນ້ອຍໃຫ້ສືບຕໍ່ຮຽນຢູ່ໃນໂຮງຮຽນ ແລະ ການມີວຽກເຮັດງານທຳຂອງແມ່ຍິງ ແລະ ສິ່ງສໍາຄັນ ແມ່ນຈະໄດ້ເພີ່ມທະວີການມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ການຮ່ວມມືຢ່າງໃກ້ຊິດ ກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງອື່ນໆ ເພື່ອລະດົມທຶນຮອນເຂົ້າໃນວຽກງານການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃຫ້ຫຼາຍກວ່າເກົ່າ.
ຈຸດປະສົງຂອງກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ແມ່ນເພື່ອເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມື ແລະ ຂອດປະສານງານ ເພື່ອຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະທີ່ຍັງຄົງຄ້າງ ຂອງແຜນດໍາເນີນງານຂອງ ICPD, ວາລະ 2030 ສໍາລັບການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ໂດຍອີງໃສ່ແນວຄວາມຄິດ ແລະ ຊັບພະຍາກອນໃໝ່ໆ ຈາກຫຼາຍພາກສ່ວນ ທັງພາກລັດ, ຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ, ອົງການຈັດຕັ້ງທາງສັງຄົມ, ນັກວິຊາການ ພ້ອມທັງພາກເອກະຊົນ, ເພື່ອສ້າງຄວາມເຂົ້າໃຈເພີ່ມເຕີມຕໍ່ການເຊື່ອມໂຍງກັນລະຫວ່າງການຂ້າມຜ່ານດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ກຳນົດການລົງທຶນ ແລະ ນະໂຍບາຍທີ່ສຳຄັນຂອງ ສປປ ລາວ ເພື່ອຮັບຮູ້ຜົນປະໂຫຍດທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຈາກການປ່ຽນແປງທາງດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຈາກການຂ້າມຜ່ານຂອງປະຊາກອນ. ກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ຍັງເປັນການເອົາພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ ມາປຶກສາຫາລືກັນ ເພື່ອຊອກຫາຊ່ອງທາງແກ້ໄຂບັນຫາຕົວຈິງ ເພື່ອຂັບເຄື່ອນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນະໂຍບາຍດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາແຫ່ງຊາດ (NPDP) ໃນໄລຍະປີ 2019-2030, ລວມທັງແຜນງານຂອງຂະແໜງການ ແລະ ແຜນຂັ້ນແຂວງ ເພື່ອຊຸກຍູ້ ແລະ ເພີ່ມທະວີການສະໜອງທຶນທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ສໍາລັບວາລະທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ, ທັງເປັນເວທີປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບກົນໄກ ສໍາລັບວິທີການຮ່ວມມືລະ ຫວ່າງຂະແໜງການດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ ຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນນັ້ນເປັນການເປີດໂອກາດໃຫ້ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຢັ້ງຢືນຕໍ່ຄຳໝັ້ນສັນຍາໃນການເລັ່ງລັດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນດໍາເນີນງານ ICPD ແລະ ເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ (SDGs) ໃຫ້ໄດ້ຖືກສະທ້ອນເຂົ້າໃສ່ໃນການຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີການປະຕິບັດ, ພ້ອມທັງເປັນການປະກອບສ່ວນແນວຄວາມຄິດ ແລະ ເນື້ອໃນຈິດໃຈອັນສຳຄັນໃຫ້ແກ່ການທົບທວນກາງສະໄໝ ຂອງແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມແຫ່ງຊາດຄັ້ງທີ 9.
(ຂ່າວ-ພາບ: ສຳນານ)
ທ່ານ ກິແກ້ວ ໄຂຄຳພິທູນ ກ່າວວ່າ: ກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ແມ່ນມີຄວາມໝາຍຄວາມສໍາຄັນທີ່ສຸດ ຕໍ່ ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ເພື່ອໃຫ້ບັນດາພາກສ່ວນຕ່າງໆ ຈາກພາກລັດ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ ສົນທະນາ ແລະ ປຶກສຫາລື ກ່ຽວກັບ ວິທີການແກ້ໄຂທີ່ເປັນຮູບປະທຳ ເພື່ອເລັ່ງລັດການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ ທີ່ໄດ້ຮັບຮອງແລ້ວ; ນອກນັ້ນຍັງເປັນການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍຄວາມໝາຍໝັ້ນ ການປະຕິບັດກອງປະຊຸມສາກົນວ່າດ້ວຍປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ (ICPD25, ICDP30, SDGs). ໃນນີ້, ບັນຫາທີ່ຕ້ອງໄດ້ສຸມໃສ່ແມ່ນ “ປະຊາກອນ ໜຸ່ມ” ເນື່ອງຈາກ ສປປ ລາວ ມີປະຊາກອນໜຸ່ມກວມ 60ກວ່າ% ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດ ຊຶ່ງເປັນທັງກາລະໂອກາດ ແລະ ສິ່ງທ້າທາຍ. ສະນັ້ນ, ຈະຕ້ອງໄດ້ສຸມໃສ່ການພັດທະນາປະຊາກອນໜຸ່ມເຫຼົ່ານີ້ ໃຫ້ກາຍເປັນປະຊາກອນທີ່ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ສາມາດປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແຕ່ລະໄລຍະຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ແລະ ປະສິດທິຜົນສູງ. ສິ່ງສຳຄັນອີກປະການໜຶ່ງ, ສປປ ລາວ ເປັນປະເທດກໍາລັງພັດທະນາ ຊຶ່ງມີຄວາມຕ້ອງການພັດທະນາໃນຫຼາຍດ້ານບໍ່ວ່າຈະເປັນທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ວັດທະນະທຳ-ສັງຄົມ ແລະ ລວມທັງການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ. ພ້ອມທັງຮຽກຮ້ອງໃນການມີສ່ວນຮ່ວມຈາກຫຼາຍພາກສ່ວນ ເປັນຕົ້ນຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ, ພາກເອກະຊົນ, ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງທາງສັງຄົມ.
ທ່ານກ່າວຕື່ມວ່າ: ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ລັດຖະບານມີຄຳໝັ້ນສັນຍາທີ່ໜັກແໜ້ນ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຈັດສັນງົບປະມານເຂົ້າໃສ່ການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດ, ແຕ່ເນື່ອງຈາກສະພາບປັດຈຸບັນພວກເຮົາພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນ ເຮັດໃຫ້ມີຄວາມຈຳກັດດ້ານງົບປະມານ ແລະ ບໍ່ທັນສາມາດຕອບສະໜອງທຶນຮອນ ເຂົ້າໃສ່ການພັດທະນາປະເທດຢ່າງເຕັມສ່ວນ. ເວົ້າລວມ, ເວົ້າສະເພາະແມ່ນການລົງທຶນໃສ່ການພັດທະນາຊັບສິນມະນຸດ ເພື່ອບັນລຸບັນດາເປົ້າໝາຍ ນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ. ໃນຕໍ່ໜ້າລັດຖະບານ ຈະໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ເພີ່ມທະວີການປະສານງານຂອງບັນດາຂະແໜງການຂັ້ນສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ໃຫ້ເຂັ້ມແຂງກວ່າເກົ່າ, ຈະສຸມງົບປະມານ ເຂົ້າໃນການພັດທະນາວຽກງານການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການລົງທຶນໃສ່ການວາງແຜນຄອບຄົວ, ຫຼຸດຜ່ອນການຖືພາກ່ອນໄວອັນຄວນ ແລະ ວຽກງານໂພຊະນາການ, ການຮັກສາເດັກນ້ອຍໃຫ້ສືບຕໍ່ຮຽນຢູ່ໃນໂຮງຮຽນ ແລະ ການມີວຽກເຮັດງານທຳຂອງແມ່ຍິງ ແລະ ສິ່ງສໍາຄັນ ແມ່ນຈະໄດ້ເພີ່ມທະວີການມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ການຮ່ວມມືຢ່າງໃກ້ຊິດ ກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງອື່ນໆ ເພື່ອລະດົມທຶນຮອນເຂົ້າໃນວຽກງານການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃຫ້ຫຼາຍກວ່າເກົ່າ.
ຈຸດປະສົງຂອງກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ແມ່ນເພື່ອເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມື ແລະ ຂອດປະສານງານ ເພື່ອຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວາລະທີ່ຍັງຄົງຄ້າງ ຂອງແຜນດໍາເນີນງານຂອງ ICPD, ວາລະ 2030 ສໍາລັບການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ໂດຍອີງໃສ່ແນວຄວາມຄິດ ແລະ ຊັບພະຍາກອນໃໝ່ໆ ຈາກຫຼາຍພາກສ່ວນ ທັງພາກລັດ, ຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ, ອົງການຈັດຕັ້ງທາງສັງຄົມ, ນັກວິຊາການ ພ້ອມທັງພາກເອກະຊົນ, ເພື່ອສ້າງຄວາມເຂົ້າໃຈເພີ່ມເຕີມຕໍ່ການເຊື່ອມໂຍງກັນລະຫວ່າງການຂ້າມຜ່ານດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ກຳນົດການລົງທຶນ ແລະ ນະໂຍບາຍທີ່ສຳຄັນຂອງ ສປປ ລາວ ເພື່ອຮັບຮູ້ຜົນປະໂຫຍດທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຈາກການປ່ຽນແປງທາງດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຈາກການຂ້າມຜ່ານຂອງປະຊາກອນ. ກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ຍັງເປັນການເອົາພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ ມາປຶກສາຫາລືກັນ ເພື່ອຊອກຫາຊ່ອງທາງແກ້ໄຂບັນຫາຕົວຈິງ ເພື່ອຂັບເຄື່ອນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນະໂຍບາຍດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາແຫ່ງຊາດ (NPDP) ໃນໄລຍະປີ 2019-2030, ລວມທັງແຜນງານຂອງຂະແໜງການ ແລະ ແຜນຂັ້ນແຂວງ ເພື່ອຊຸກຍູ້ ແລະ ເພີ່ມທະວີການສະໜອງທຶນທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ສໍາລັບວາລະທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ, ທັງເປັນເວທີປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບກົນໄກ ສໍາລັບວິທີການຮ່ວມມືລະ ຫວ່າງຂະແໜງການດ້ານປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ ຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນນັ້ນເປັນການເປີດໂອກາດໃຫ້ລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຢັ້ງຢືນຕໍ່ຄຳໝັ້ນສັນຍາໃນການເລັ່ງລັດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນດໍາເນີນງານ ICPD ແລະ ເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ (SDGs) ໃຫ້ໄດ້ຖືກສະທ້ອນເຂົ້າໃສ່ໃນການຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີການປະຕິບັດ, ພ້ອມທັງເປັນການປະກອບສ່ວນແນວຄວາມຄິດ ແລະ ເນື້ອໃນຈິດໃຈອັນສຳຄັນໃຫ້ແກ່ການທົບທວນກາງສະໄໝ ຂອງແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມແຫ່ງຊາດຄັ້ງທີ 9.
(ຂ່າວ-ພາບ: ສຳນານ)
