ໂດຍ:ໄຊ ຕະວິຍານ
ສຽງເພງ ຮ່າໂນ້ຍ-ວຽງຈັນ (ເຮົາຮັກແພງກັນ ເຮົາສາມັກຄີ ສາມັກຄີ...)ກາຍເປັນເພງອໍາມະຕະ ທີ່ມີຄວາມໝາຍຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ພັນລະນາເຖິງຄວາມສາມມັກຄີແບບພິເສດ-ການຮ່ວມມືຢ່າງຮອບດ້ານລະຫວ່າງ ລາວ-ຫວຽດນາມ ໄດ້ດັງກ້ອງກັງວານ ໃນເວລາຈັດກິດຈະກໍາ ມ່ວນຊື່ນລື່ນເລີງ ໃນໝູ່ພະນັກງານການນໍາລາວເຮົາໄປຝຶກອົບຮົບຍົກລະດັບໄລຍະສັ້ນ,ນັກສຶກສາລາວທຸກລະດັບທີ່ໄປຮຽນໃນສາຂາວິຊາອາຊີບຕ່າງໆຢູ່ນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ສສ ຫວຽດນາມ.
ໃນຮອບ 8 ປີ ທີ່ໄດ້ຕ່າວຄືນ ນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ສັງເກດເຫັນວ່າ ມີການປ່ຽນແປງໃໝ່ຫຼາຍດ້ານໄປສູ່ການພັດທະນາທີ່ດີຂຶ້ນຢ່າງປະຈັກຕາ. ເມື່ອເຮົາຂີ່ລົດອອກຈາກສະໝາມບິນໂນ້ຍບາຍ ຜ່ານຂົວແມ່ນໍາແດງ ມາຫາໃຈກາງຕົວເມືອງຮ່າໂນ້ຍປະມານ 60 ກິໂລແມັດ ແນມເບິ່ງສອງຝາກຂ້າງທາງຈະເຫັນການປັບປຸ່ງປ່ຽນແປງທັດສະນີຍະພາບຂອງນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍຢ່າງສວຍງາມ,ມີການປູກຕົ້ນໄມ້ ຕາມຄູກາງທາງ,ສອງຟາກຂ້າງທາງ ຕາມທິດສີຂຽວ ຍືນຍົງ ຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມໄດ້ດີ.ສໍານັກງານອົງການສະໄໝກ່ອນຍັງປົກປັກຮັກສາ ອະນຸລັກໄດ້ເປັນຢ່າງດີ.ບໍລິສັດ,ຮ້ານຄ້າ,ເຮືອນຊານບ້ານຊ່ອງຂອງປະຊົນທີ່ຊຸດໂຊມທີ່ເຄີຍເຫັນໃນໄລຍະຜ່ານມາ ແມ່ນໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງເປັນຕຶກສູງຫຼາຍແຫ່ງ ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍ ແລະ ທັນສະໄໝຂຶ້ນຢ່າງສວຍງາມ,ຖະນົນຫົນທາງແຄບ,ທາງດ່ວນ,ຂົວຫຼາຍແຫ່ງໄດ້ຮັບການປັບປຸງກໍ່ສ້າງຢ່າງກວ້າງຂວາງຮອງຮັບການສັນຈອນຂອງປະຊາຊົນທີ່ໜາແໜ້ນ,ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ:ການນໍາພັກ-ລັດ ຫວຽດນາມ,ເຈົ້າຄອງນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ ມີວິໄສທັດ ມຸ່ງໝັ້ນປະຕິຮູບໃນການປັບປຸງຕົວເມືອງໃຫ້ໄປສູ່ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ ທັນສະໄໝ ສ້າງສາທາລະນຸປະໂພກອໍານວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ກັບປະຊາຊົນ ສ້າງນະຄອນຫຼວງໄປສູ່ຄວາມທັນສະໄໝຂຶ້ນເປັນກ້າວໆ.
ເມື່ອເວົ້າເຖິງພາຫະນະ ກ່ອນໜ້ານີ້ຢູ່ນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ລົດຖີບຈໍານວນຫຼາຍ ຈະເປັນພາຫະນະຕົ້ນຕໍທີ່ປະຊາຊົນຊົມໃຊ້ ລອງລົງມາແມ່ນລົດຈັກ ແລະ ລົດໃຫຍ່ມີຈໍານວນໜ້ອຍ.ແຕ່ປັດຈຸບັນໃນນະຄອນຫຼວງ ລົດຖີບເກືອບວ່າບໍ່ເຫັນເລີຍ,ລົດຈັກ ແລະ ລົດໃຫຍ່ເພີ່ມຂຶ້ນຫຼາຍເທົ່າ ສະແດງວ່າ ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ມີລາຍຮັບເພີ່ມຂຶ້ນ ຊີວິດການເປັນຢູ່ດີຂຶ້ນ. ຕາມສະຖິຕິໃນເດືອນພະຈິກ ປີ 2022 ຮ່າໂນ້ຍ ມີຈໍານວນພາຫະນະທັງໝົດ 7.784,657ຄັນ,ໃນນີ້,ມີລົດໃຫຍ່1.056,423 ຄັນ,ລົດຈັກ 6.545.317 ຄັນ ແລະ ລົດຈັກໄຟຟ້າ 182.917 ຄັນ.
ປັດຈຸບັນ,ນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ມີປະຊາກອນທັງໝົດ 11 ລ້ານກວ່າຄົນ(ຜູ້ມີສໍາມະໂນຄົວ)ຄວາມໜາແໜ້ນຂອງພົນລະເມືອງສະເລ່ຍ 2.398ຄົນຕໍ່/ກມ2; ໃນເດືອນສິງຫາປີ 2023 ນີ້,ນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ໄດ້ຈັດພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງຄົບຮອບ 15 ປີ ຂອງການສ້າງຕັ້ງເປັນເຂດປົກຄອງຕົນເອງ.ສະພາບເສດຖະກິດ ຂອງນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ ແມ່ນມີຄວາມເຕີບໂຕເປັນລໍາດັບ.ຕາມສະຖິຕິໃນສົກ 2011-2022 (GRDP)ເພີ່ມຂຶ້ນສະເລ່ຍ 6,67% ໃນນີ້ ການບໍລິການເພີ່ມຂຶ້ນ 6,77 % ອຸດສະຫະກໍາ-ກໍ່ສ້າງ ເພີ່ມຂຶ້ນ 8,19%,ກະສິກໍາເພີ່ມຂຶ້ນ 2,87%; ອັດຕາເຕີບໂຕສະເລ່ຍ 5,24%. ລາຍຮັບຂອງປະຊາຊົນ ໃນປີ 2023 ນີ້ ໄດ້ 291 ລ້ານດົງຕໍ່ຄົນຕໍ່ປີ. ເພີ່ມຂຶ້ນ 180 ກວ່າລ້ານດົງຕໍ່ຄົນຕໍ່ປີ ທຽບໃສ່ ປີ 2011.ປີ 2022 ຍອດມູນຄ່າການສົ່ງອອກ ແລະ ນໍາເຂົ້າ ບັນລຸ 58 ຕື້ ໂດລາ,ອັດຕາເງິນເຟີ້ ສາມາດຄວບຄຸມໄດ້ໃນລະດັບດີ.ນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ ນອກຈາກເອົາໃຈໃສ່ພັດທະນາດ້ານການຜະລິດກະສິກໍາ.ອຸດສະຫະກໍາ-ປຸ່ງແຕ່ງ,ການຜະລິດ,ພັດທະນາເຕັກໂນໂລຊີລະດັບສູງແລ້ວ ຍັງໄດ້ຖືສໍາຄັນຍົກລະດັບຫັດຖະກໍາຈັກສານ ເປັນສິນຄ້າໃຊ້ສອຍພາຍໃນປະເທດ ແລະ ເປັນສິນຄ້າສົ່ງອອກ. ປັດຈຸບັນທົ່ວນະຄອນຮ່າໂນ້ຍມີບ້ານເຮັດອາຊີບຫັດຖະກໍາ 1.350 ບ້ານ,ໃນນີ້ ມີ 313 ບ້ານທີ່ໄດ້ຮັບຮອງເປັນບ້ານຫັດຖະກໍາທີ່ສົມບູນແບບ.
ດ້ານການທ່ອງທ່ຽວກໍມີການພັດທະນາຄ່ຽງຄູ່ກັນໄປກັບຂະແໜງການອື່ນໆ ໃນປີ 2022 ຜ່ານມາ,ຈໍານວນນັກທ່ອງທ່ຽວມີທັງໝົດ 18,7 ລ້ານເທື່ອຄົນ,ໃນນັ້ນມີນັກທ່ອງທ່ຽວສາກົນ 1,5 ລ້ານເທື່ອຄົນ,ຄາດວ່າໝົດປີ 2023 ຈະດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວເຂົ້າມາທັງໝົດ 22 ລ້ານຄົນ.ການທ່ອງທ່ຽວຮ່າໂນ້ຍກາຍເປັນຂະແໜງເສດຖະກິດທີ່ສໍາຄັນ ຖືກຈັດຢູ່ໃນ 10 ນະຄອນທີ່ມີການຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານການທ່ອງທ່ຽວໄວທີ່ສຸດໃນໂລກ.
ສຽງເພງ ຮ່າໂນ້ຍ-ວຽງຈັນ (ເຮົາຮັກແພງກັນ ເຮົາສາມັກຄີ ສາມັກຄີ...)ກາຍເປັນເພງອໍາມະຕະ ທີ່ມີຄວາມໝາຍຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ພັນລະນາເຖິງຄວາມສາມມັກຄີແບບພິເສດ-ການຮ່ວມມືຢ່າງຮອບດ້ານລະຫວ່າງ ລາວ-ຫວຽດນາມ ໄດ້ດັງກ້ອງກັງວານ ໃນເວລາຈັດກິດຈະກໍາ ມ່ວນຊື່ນລື່ນເລີງ ໃນໝູ່ພະນັກງານການນໍາລາວເຮົາໄປຝຶກອົບຮົບຍົກລະດັບໄລຍະສັ້ນ,ນັກສຶກສາລາວທຸກລະດັບທີ່ໄປຮຽນໃນສາຂາວິຊາອາຊີບຕ່າງໆຢູ່ນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ສສ ຫວຽດນາມ.
ໃນຮອບ 8 ປີ ທີ່ໄດ້ຕ່າວຄືນ ນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ສັງເກດເຫັນວ່າ ມີການປ່ຽນແປງໃໝ່ຫຼາຍດ້ານໄປສູ່ການພັດທະນາທີ່ດີຂຶ້ນຢ່າງປະຈັກຕາ. ເມື່ອເຮົາຂີ່ລົດອອກຈາກສະໝາມບິນໂນ້ຍບາຍ ຜ່ານຂົວແມ່ນໍາແດງ ມາຫາໃຈກາງຕົວເມືອງຮ່າໂນ້ຍປະມານ 60 ກິໂລແມັດ ແນມເບິ່ງສອງຝາກຂ້າງທາງຈະເຫັນການປັບປຸ່ງປ່ຽນແປງທັດສະນີຍະພາບຂອງນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍຢ່າງສວຍງາມ,ມີການປູກຕົ້ນໄມ້ ຕາມຄູກາງທາງ,ສອງຟາກຂ້າງທາງ ຕາມທິດສີຂຽວ ຍືນຍົງ ຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມໄດ້ດີ.ສໍານັກງານອົງການສະໄໝກ່ອນຍັງປົກປັກຮັກສາ ອະນຸລັກໄດ້ເປັນຢ່າງດີ.ບໍລິສັດ,ຮ້ານຄ້າ,ເຮືອນຊານບ້ານຊ່ອງຂອງປະຊົນທີ່ຊຸດໂຊມທີ່ເຄີຍເຫັນໃນໄລຍະຜ່ານມາ ແມ່ນໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງເປັນຕຶກສູງຫຼາຍແຫ່ງ ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍ ແລະ ທັນສະໄໝຂຶ້ນຢ່າງສວຍງາມ,ຖະນົນຫົນທາງແຄບ,ທາງດ່ວນ,ຂົວຫຼາຍແຫ່ງໄດ້ຮັບການປັບປຸງກໍ່ສ້າງຢ່າງກວ້າງຂວາງຮອງຮັບການສັນຈອນຂອງປະຊາຊົນທີ່ໜາແໜ້ນ,ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ:ການນໍາພັກ-ລັດ ຫວຽດນາມ,ເຈົ້າຄອງນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ ມີວິໄສທັດ ມຸ່ງໝັ້ນປະຕິຮູບໃນການປັບປຸງຕົວເມືອງໃຫ້ໄປສູ່ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ ທັນສະໄໝ ສ້າງສາທາລະນຸປະໂພກອໍານວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ກັບປະຊາຊົນ ສ້າງນະຄອນຫຼວງໄປສູ່ຄວາມທັນສະໄໝຂຶ້ນເປັນກ້າວໆ.
ເມື່ອເວົ້າເຖິງພາຫະນະ ກ່ອນໜ້ານີ້ຢູ່ນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ລົດຖີບຈໍານວນຫຼາຍ ຈະເປັນພາຫະນະຕົ້ນຕໍທີ່ປະຊາຊົນຊົມໃຊ້ ລອງລົງມາແມ່ນລົດຈັກ ແລະ ລົດໃຫຍ່ມີຈໍານວນໜ້ອຍ.ແຕ່ປັດຈຸບັນໃນນະຄອນຫຼວງ ລົດຖີບເກືອບວ່າບໍ່ເຫັນເລີຍ,ລົດຈັກ ແລະ ລົດໃຫຍ່ເພີ່ມຂຶ້ນຫຼາຍເທົ່າ ສະແດງວ່າ ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ມີລາຍຮັບເພີ່ມຂຶ້ນ ຊີວິດການເປັນຢູ່ດີຂຶ້ນ. ຕາມສະຖິຕິໃນເດືອນພະຈິກ ປີ 2022 ຮ່າໂນ້ຍ ມີຈໍານວນພາຫະນະທັງໝົດ 7.784,657ຄັນ,ໃນນີ້,ມີລົດໃຫຍ່1.056,423 ຄັນ,ລົດຈັກ 6.545.317 ຄັນ ແລະ ລົດຈັກໄຟຟ້າ 182.917 ຄັນ.
ປັດຈຸບັນ,ນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ມີປະຊາກອນທັງໝົດ 11 ລ້ານກວ່າຄົນ(ຜູ້ມີສໍາມະໂນຄົວ)ຄວາມໜາແໜ້ນຂອງພົນລະເມືອງສະເລ່ຍ 2.398ຄົນຕໍ່/ກມ2; ໃນເດືອນສິງຫາປີ 2023 ນີ້,ນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ໄດ້ຈັດພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງຄົບຮອບ 15 ປີ ຂອງການສ້າງຕັ້ງເປັນເຂດປົກຄອງຕົນເອງ.ສະພາບເສດຖະກິດ ຂອງນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ ແມ່ນມີຄວາມເຕີບໂຕເປັນລໍາດັບ.ຕາມສະຖິຕິໃນສົກ 2011-2022 (GRDP)ເພີ່ມຂຶ້ນສະເລ່ຍ 6,67% ໃນນີ້ ການບໍລິການເພີ່ມຂຶ້ນ 6,77 % ອຸດສະຫະກໍາ-ກໍ່ສ້າງ ເພີ່ມຂຶ້ນ 8,19%,ກະສິກໍາເພີ່ມຂຶ້ນ 2,87%; ອັດຕາເຕີບໂຕສະເລ່ຍ 5,24%. ລາຍຮັບຂອງປະຊາຊົນ ໃນປີ 2023 ນີ້ ໄດ້ 291 ລ້ານດົງຕໍ່ຄົນຕໍ່ປີ. ເພີ່ມຂຶ້ນ 180 ກວ່າລ້ານດົງຕໍ່ຄົນຕໍ່ປີ ທຽບໃສ່ ປີ 2011.ປີ 2022 ຍອດມູນຄ່າການສົ່ງອອກ ແລະ ນໍາເຂົ້າ ບັນລຸ 58 ຕື້ ໂດລາ,ອັດຕາເງິນເຟີ້ ສາມາດຄວບຄຸມໄດ້ໃນລະດັບດີ.ນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ ນອກຈາກເອົາໃຈໃສ່ພັດທະນາດ້ານການຜະລິດກະສິກໍາ.ອຸດສະຫະກໍາ-ປຸ່ງແຕ່ງ,ການຜະລິດ,ພັດທະນາເຕັກໂນໂລຊີລະດັບສູງແລ້ວ ຍັງໄດ້ຖືສໍາຄັນຍົກລະດັບຫັດຖະກໍາຈັກສານ ເປັນສິນຄ້າໃຊ້ສອຍພາຍໃນປະເທດ ແລະ ເປັນສິນຄ້າສົ່ງອອກ. ປັດຈຸບັນທົ່ວນະຄອນຮ່າໂນ້ຍມີບ້ານເຮັດອາຊີບຫັດຖະກໍາ 1.350 ບ້ານ,ໃນນີ້ ມີ 313 ບ້ານທີ່ໄດ້ຮັບຮອງເປັນບ້ານຫັດຖະກໍາທີ່ສົມບູນແບບ.
ດ້ານການທ່ອງທ່ຽວກໍມີການພັດທະນາຄ່ຽງຄູ່ກັນໄປກັບຂະແໜງການອື່ນໆ ໃນປີ 2022 ຜ່ານມາ,ຈໍານວນນັກທ່ອງທ່ຽວມີທັງໝົດ 18,7 ລ້ານເທື່ອຄົນ,ໃນນັ້ນມີນັກທ່ອງທ່ຽວສາກົນ 1,5 ລ້ານເທື່ອຄົນ,ຄາດວ່າໝົດປີ 2023 ຈະດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວເຂົ້າມາທັງໝົດ 22 ລ້ານຄົນ.ການທ່ອງທ່ຽວຮ່າໂນ້ຍກາຍເປັນຂະແໜງເສດຖະກິດທີ່ສໍາຄັນ ຖືກຈັດຢູ່ໃນ 10 ນະຄອນທີ່ມີການຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານການທ່ອງທ່ຽວໄວທີ່ສຸດໃນໂລກ.
