ໂດຍ: ສ.ບຸດປະຊາ
ບັນຫາຕິດພັນກັບການເກັບຄ່າເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານທີ່ດິນລັດ ຈາກໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ເພື່ອສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າງົບປະມານແຫ່ງລັດ ແມ່ນໜຶ່ງປະເດັນທີ່ສຳຄັນ ທີ່ບັນດາທ່ານສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສົນໃຈຫຼາຍ ແລະ ໄດ້ມີຄໍາຊັກຖາມໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 7 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX. ຕໍ່ກັບປະເດັນນີ້, ທ່ານ ບຸນຄໍາ ວໍລະຈິດ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ (ກຊສ) ກໍໄດ້ຂຶ້ນຕອບໃນວາລະກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວ ເມື່ອວັນທີ 13 ມິຖຸນາຜ່ານມາ.
ແຫຼ່ງລາຍຮັບຈາກທີ່ດິນ ມີທັງທາງກົງ ແລະ ທາງອ້ອມ,ສຳຫຼັບລາຍຮັບທາງກົງ ແມ່ນຈາກອາກອນທີ່ດິນ, ການຈົດທະບຽນປ່ຽນແປງສິດນຳໃຊ້ທີດິນ, ການເຊົ່າ ແລະ ສໍາປະທານທີ່ດິນ,ສໍາຫຼັບລາຍຮັບທາງອ້ອມ ແມ່ນການສ້າງລາຍຮັບຈາກການຂຸດຄົ້ນຊັບພະຍາກອນທຳມະທຳມະຊາດຢູ່ໃນທີ່ດິນ ເຊັ່ນ: ແຮ່ທາດ, ຊັບພະຍາກອນນໍ້າ, ຊັບພະຍາກອນປ່າໄມ້ ແລະອື່ນໆ.ເພື່ອປັບປຸງການເກັບລາຍຮັບ, ລັດຖະບານ ໄດ້ ຊີ້ນຳ ກຊສ ໃນການປັບປຸງລະບົບຖານຂໍ້ມູນທະບຽນທີ່ດິນ ໃຫ້ຕິດພັນກັບການສະໜອງການເກັບລາຍຮັບ ແລະ ການກວດກາການນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ເຊັ່ນ: ກວດກາການເສຍຄ່າທຳນຽມ ກ່ອນການຂຶ້ນທະບຽນອອກໃບຕາດິນ, ການຕິດຕາມຈ່າຍພາສີອາກອນທີ່ດິນ, ການດຳເນີນການປັບໃໝ ແລະ ການຖອນສິດ, ແລະ ອື່ນໆ. ມາຮອດປັດຈຸບັນ, ກຊສກຳລັງດຳເນີນການທົດລອງ ການເຊື່ອມຕໍ່ຂໍ້ມູນ ທະບຽນທີ່ດິນ ກັບຖານຂໍ້ມູນການເກັບລາຍຮັບ ຈາກທີ່ດິນ ກັບ ກະຊວງ/ຂະແໜງການ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ.
ຕາມຂໍ້ມູນຈາກ ກົມອາກອນກະຊວງການເງິນ, ການເກັບລາຍຮັບອາກອນທີ່ດິນ ໃນປີ 2023 ເກັບໄດ້ 190,5 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 94,0% ຂອງແຜນການປີ ທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນ ແມ່ນເພີ່ມຂຶ້ນ 0,7% ເປັນເງິນ 1,3 ຕື້ກີບ,ລາຍຮັບ 5 ເດືອນຕົ້ນປີ 2024 ເກັບໄດ້ 84,1 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 42,4% ຂອງແຜນການປີ. ການເກັບອາກອນລາຍໄດ້ ຈາກການຊື້-ຂາຍ, ການໂອນສິດນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ, ເຮືອນ, ສິ່ງປຸກສ້າງ ຫຼື ທີ່ດິນພ້ອມສິ່ງປຸກສ້າງ ໃນປີ 2023 ມີພຽງແຕ່ 26.187 ຄັ້ງ ເປັນເງິນຈໍານວນ 68,42 ຕື້ກີບ, ໃນນັ້ນ, ທຸລະກໍາການຊື້-ຂາຍສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນເກີດຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ກວມ 77% ຂອງທຸລະກໍາທັງໝົດຊຶ່ງມີອາກອນທີ່ເກັບໄດ້ 57,78 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 80% ຂອງອາກອນລາຍໄດ້ ຈາກການຊື້-ຂາຍທັງໝົດ,ຄ່າສໍາປະທານທີ່ດິນລັດ, ໃນປີ 2023 ສາມາດເກັບລາຍຮັບໄດ້ທັງໝົດ 50,8 ຕື້ກີບແລະ ໃນ 5ເດືອນຕົ້ນປີ 2024 ເກັບໄດ້ 14,2 ຕື້ກີບ.
ພ້ອມນີ້, ເພື່ອຈະເກັບຄ່າພາສີທີ່ດິນໃຫ້ໝົດໄດ້, ລັດຖະບານດຳເນີນການ ປັບປຸງກົນໄກການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ ແລະ ການເກັບຄ່າທຳນຽມ ຈາກການນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ໂດຍໄດ້ສຸມໃສ່ຫັນລະບົບຂໍ້ມູນຂ່າວສານທີ່ດິນ ເປັນທັນສະໄໝ ແລະ ເຊື່ອມຕໍ່ການເກັບຄ່າທຳນຽມ ແລະ ຄ່າບໍລິການ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ກັບລະບົບການເກັບລາຍຮັບຂອງຂະແໜງການເງິນ ແລະ ຂະແໜງທະນາຄານ ໂດຍມີການພັດທະນາລະບົບການຄິດໄລ່ອາກອນທີ່ດິນຕາມເຂດປະເມີນລາຄາທີ່ດິນ ແລະ ສາມາດ ກວດກາການຄ້າງຈ່າຍພັນທະ ກ້າວໄປສູ່ການປັບໄໝ ແລະ ການຖອນສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ຊຶ່ງຄາດຄະເນຈະທົດລອງໃນເຂດ 4 ເມືອງໃນ ຂອງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໃນເດືອນກໍລະກົດ 2024 ນີ້.
ສັງລວມແລ້ວ, ຕໍ່ກັບບັນຫາດັ່ງກ່າວ ທີ່ເປັນປະເດັນສຳຄັນນັ້ນ ລັດຖະບານ ກໍໄດ້ມີວິທີການຫັນວຽກງານການເຮັດໃຫ້ທີ່ດິນ ເປັນຖານລາຍຮັບທີ່ໝັ້ນຄົງ ໂດຍປັບປຸງລະບົບຕ່າງໆທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ເຊື່ອມຕໍ່ກັນ ເພື່ອຈະສາມາດຄຸ້ມຄອງ ແລະ ເກັບລາຍຮັບຈາກບັນດາໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ທີ່ເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານທີ່ດິນລັດ ເພື່ອສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າງົບປະມານແຫ່ງລັດ ຢ່າງເປັນລະບົບ ທີ່ທັນສະໄໝ ຮັບປະກັນຂໍ້ມູນທີ່ຈະແຈ້ງໃນການເກັບລາຍຮັບ.
ບັນຫາຕິດພັນກັບການເກັບຄ່າເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານທີ່ດິນລັດ ຈາກໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ເພື່ອສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າງົບປະມານແຫ່ງລັດ ແມ່ນໜຶ່ງປະເດັນທີ່ສຳຄັນ ທີ່ບັນດາທ່ານສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສົນໃຈຫຼາຍ ແລະ ໄດ້ມີຄໍາຊັກຖາມໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 7 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX. ຕໍ່ກັບປະເດັນນີ້, ທ່ານ ບຸນຄໍາ ວໍລະຈິດ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ (ກຊສ) ກໍໄດ້ຂຶ້ນຕອບໃນວາລະກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວ ເມື່ອວັນທີ 13 ມິຖຸນາຜ່ານມາ.
ແຫຼ່ງລາຍຮັບຈາກທີ່ດິນ ມີທັງທາງກົງ ແລະ ທາງອ້ອມ,ສຳຫຼັບລາຍຮັບທາງກົງ ແມ່ນຈາກອາກອນທີ່ດິນ, ການຈົດທະບຽນປ່ຽນແປງສິດນຳໃຊ້ທີດິນ, ການເຊົ່າ ແລະ ສໍາປະທານທີ່ດິນ,ສໍາຫຼັບລາຍຮັບທາງອ້ອມ ແມ່ນການສ້າງລາຍຮັບຈາກການຂຸດຄົ້ນຊັບພະຍາກອນທຳມະທຳມະຊາດຢູ່ໃນທີ່ດິນ ເຊັ່ນ: ແຮ່ທາດ, ຊັບພະຍາກອນນໍ້າ, ຊັບພະຍາກອນປ່າໄມ້ ແລະອື່ນໆ.ເພື່ອປັບປຸງການເກັບລາຍຮັບ, ລັດຖະບານ ໄດ້ ຊີ້ນຳ ກຊສ ໃນການປັບປຸງລະບົບຖານຂໍ້ມູນທະບຽນທີ່ດິນ ໃຫ້ຕິດພັນກັບການສະໜອງການເກັບລາຍຮັບ ແລະ ການກວດກາການນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ເຊັ່ນ: ກວດກາການເສຍຄ່າທຳນຽມ ກ່ອນການຂຶ້ນທະບຽນອອກໃບຕາດິນ, ການຕິດຕາມຈ່າຍພາສີອາກອນທີ່ດິນ, ການດຳເນີນການປັບໃໝ ແລະ ການຖອນສິດ, ແລະ ອື່ນໆ. ມາຮອດປັດຈຸບັນ, ກຊສກຳລັງດຳເນີນການທົດລອງ ການເຊື່ອມຕໍ່ຂໍ້ມູນ ທະບຽນທີ່ດິນ ກັບຖານຂໍ້ມູນການເກັບລາຍຮັບ ຈາກທີ່ດິນ ກັບ ກະຊວງ/ຂະແໜງການ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ.
ຕາມຂໍ້ມູນຈາກ ກົມອາກອນກະຊວງການເງິນ, ການເກັບລາຍຮັບອາກອນທີ່ດິນ ໃນປີ 2023 ເກັບໄດ້ 190,5 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 94,0% ຂອງແຜນການປີ ທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນ ແມ່ນເພີ່ມຂຶ້ນ 0,7% ເປັນເງິນ 1,3 ຕື້ກີບ,ລາຍຮັບ 5 ເດືອນຕົ້ນປີ 2024 ເກັບໄດ້ 84,1 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 42,4% ຂອງແຜນການປີ. ການເກັບອາກອນລາຍໄດ້ ຈາກການຊື້-ຂາຍ, ການໂອນສິດນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ, ເຮືອນ, ສິ່ງປຸກສ້າງ ຫຼື ທີ່ດິນພ້ອມສິ່ງປຸກສ້າງ ໃນປີ 2023 ມີພຽງແຕ່ 26.187 ຄັ້ງ ເປັນເງິນຈໍານວນ 68,42 ຕື້ກີບ, ໃນນັ້ນ, ທຸລະກໍາການຊື້-ຂາຍສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນເກີດຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ກວມ 77% ຂອງທຸລະກໍາທັງໝົດຊຶ່ງມີອາກອນທີ່ເກັບໄດ້ 57,78 ຕື້ກີບ ເທົ່າກັບ 80% ຂອງອາກອນລາຍໄດ້ ຈາກການຊື້-ຂາຍທັງໝົດ,ຄ່າສໍາປະທານທີ່ດິນລັດ, ໃນປີ 2023 ສາມາດເກັບລາຍຮັບໄດ້ທັງໝົດ 50,8 ຕື້ກີບແລະ ໃນ 5ເດືອນຕົ້ນປີ 2024 ເກັບໄດ້ 14,2 ຕື້ກີບ.
ພ້ອມນີ້, ເພື່ອຈະເກັບຄ່າພາສີທີ່ດິນໃຫ້ໝົດໄດ້, ລັດຖະບານດຳເນີນການ ປັບປຸງກົນໄກການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ ແລະ ການເກັບຄ່າທຳນຽມ ຈາກການນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ໂດຍໄດ້ສຸມໃສ່ຫັນລະບົບຂໍ້ມູນຂ່າວສານທີ່ດິນ ເປັນທັນສະໄໝ ແລະ ເຊື່ອມຕໍ່ການເກັບຄ່າທຳນຽມ ແລະ ຄ່າບໍລິການ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ກັບລະບົບການເກັບລາຍຮັບຂອງຂະແໜງການເງິນ ແລະ ຂະແໜງທະນາຄານ ໂດຍມີການພັດທະນາລະບົບການຄິດໄລ່ອາກອນທີ່ດິນຕາມເຂດປະເມີນລາຄາທີ່ດິນ ແລະ ສາມາດ ກວດກາການຄ້າງຈ່າຍພັນທະ ກ້າວໄປສູ່ການປັບໄໝ ແລະ ການຖອນສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ຊຶ່ງຄາດຄະເນຈະທົດລອງໃນເຂດ 4 ເມືອງໃນ ຂອງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໃນເດືອນກໍລະກົດ 2024 ນີ້.
ສັງລວມແລ້ວ, ຕໍ່ກັບບັນຫາດັ່ງກ່າວ ທີ່ເປັນປະເດັນສຳຄັນນັ້ນ ລັດຖະບານ ກໍໄດ້ມີວິທີການຫັນວຽກງານການເຮັດໃຫ້ທີ່ດິນ ເປັນຖານລາຍຮັບທີ່ໝັ້ນຄົງ ໂດຍປັບປຸງລະບົບຕ່າງໆທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ເຊື່ອມຕໍ່ກັນ ເພື່ອຈະສາມາດຄຸ້ມຄອງ ແລະ ເກັບລາຍຮັບຈາກບັນດາໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ທີ່ເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານທີ່ດິນລັດ ເພື່ອສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າງົບປະມານແຫ່ງລັດ ຢ່າງເປັນລະບົບ ທີ່ທັນສະໄໝ ຮັບປະກັນຂໍ້ມູນທີ່ຈະແຈ້ງໃນການເກັບລາຍຮັບ.
