ບຸນປີໃໝ່ລາວ” ວັດທະນະທຳລາວທີ່ງົດງາມລືຊື່

ໂດຍ: ພູວັນ
ພະອາຈານອິດສະໂຍ ສັດຈະວະໂຣ ເຈົ້າອະທິການວັດປ່າສາມັກຄີທໍາສະພັງເມີກ ບ້ານສະພັງເມີກ ເມືອງໄຊທານີ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໄດ້ໃຫ້ສຳພາດຕໍ່ນັກຂ່າວໜັງສືພິມປະຊາຊົນໃນວັນທີ 5ເມສາຜ່ານມາກ່ຽວກັບປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງບຸນປີໃໝ່ລາວວັດທະນະທຳລາວທີ່ງົດງາມລືຊື່ໂດຍສັງເຂບວ່າ:ເມື່ອລະດູເດືອນເຄື່ອນມາເຖິງເດືອນຫ້າອາກາດຮ້ອນອົບເອົ້າຜິດປົກກະຕິເຮັດໃຫ້ຄົນເຈັບໄຂ້ໄດ້ປ່ວຍ ການອາບນໍ້າຊໍາລະຮ່າງກາຍເປັນອຸບາຍວິທີແກ້ຮ້ອນຜ່ອນຄາຍເປັນເຢັນໃຫ້ໄດ້ຮັບຄວາມສຸກກາຍສະບາຍໃຈ. ມີເລື່ອງໜຶ່ງທ່ານກ່າວໄວ້ວ່າ: “ເມື່ອຕົ້ນພັດທະກັບມີເສດຖີຄົນໜຶ່ງມີຊັບຫຼາຍແຕ່ບໍ່ມີບຸດມື້ໜຶ່ງນັກເລງສຸລາເຂົ້າໄປໃນບ້ານເສດຖີ ແລ້ວດ່າເສດຖີວ່າທ່ານມີເງິນຄຳແຕ່ບໍ່ມີບຸດ ຊີວິດທ່ານບໍ່ມີຄວາມໝາຍ ທ່ານຕາຍໄປກໍໍບໍ່ມີຄົນສືບຕະກຸນ ຊັບສິນທ່ານກໍຈະສູນຫາຍເປົ່າ” ເວົ້າແລ້ວນັກເລງສຸລາກໍໜີໄປ ເສດຖີຄິດຄຳນຶງເຖິງຄຳເວົ້າຂອງນັກເລງສຸລາ ກໍເຫັນວ່າແມ່ນຄວາມຈິງຈຶ່ງໄດ້ຈັດເຄື່ອງໄປບວງສວງພະອາທິດ ແລະ ພະຈັນເພື່ອຂໍບຸດ ເວລາລ່ວງເລີຍມາສາມປີກໍຍັງບໍ່ໄດ້ບຸດ ຈຶ່ງໄປຂໍບຸດກັບຕົ້ນໄຊອີກ ຕົ້ນໄຊມີຄວາມກະລຸນາໄດ້ໄປຂໍບຸດນໍາພະອິນ ພະອິນໃຫ້ທໍາມະບານກຸມານມາເກີດໃນທ້ອງພັນລະຍາເສດຖີ ເມື່ອທໍາມະບານປະສູດແລ້ວຈຶ່ງປຸກຜາສາດຂຶ້ນໃຫ້ກຸມານຢູ່ໃຕ້ຕົ້ນໄຊຮີມຝັ່ງແມ່ນໍ້ານັ້ນ ເມື່ອກຸມານຈະເລີນໄວຂຶ້ນມາກໍຮູ້ພາສານົກ ແລະ ໄດ້ຮຽນຈົບໄຕເພດເມື່ອອາຍຸໄດ້ 8ປີ ແລະໄດ້ເປັນອາຈານສອນມຸງຄຸນຕ່າງໆໃຫ້ແກ່ຄົນທັງຫຼາຍ ຊຶ່ງຂະນະນັ້ນໂລກທັງຫຼາຍນັບຖືທ້າວມະຫາພົມ ແລະ ກະບິນລະພົມອົງໜຶ່ງຊຶ່ງໄດ້ສອນມຸງຄຸນແກ່ຄົນທັງປວງ.
ເມື່ອກະບິນລະພົມຮູ້ວ່າທໍາມະບານກຸມານເປັນຜູ້ມີຊື່ສຽງ ເປັນທີ່ນັບຖືຂອງຊາວໂລກ ຈຶ່ງລົງມາຖາມບັນຫາກັບທໍາມະບານກຸມານຢູ່3 ຂໍ້ຄື:1. ເວລາເຊົ້າສີລິຄືລາສີຢູ່ບ່ອນໃດ?;2. ເວລາທ່ຽງສີລິຄືລາສີຢູ່ບ່ອນໃດ?;3. ເວລາຄໍ່າສີລິຄືລາສີຢູ່ບ່ອນໃດ? ແລະ ສັນຍາວ່າຖ້າທ່ານແກ້ບັນຫາ 3 ຂໍ້ນີ້ໄດ້ເຮົາຈະຕັດຄໍ (ສີສະ) ເຮົາບູຊາທ່ານ ຖ້າທ່ານແກ້ບໍ່ໄດ້ເຮົາຈະຕັດສີສະທ່ານເສຍ ທໍາມະບານກຸມານຮັບສັນຍາແຕ່ຂໍເວລາແກ້ບັນຫາອອກໄປ 7 ວັນ, ກະບິນລະພົມກໍກັບໄປຍັງພົມມະໂລກ. ສ່ວນທໍາມະບານກຸມານພິຈາລະນາບັນຫານັ້ນລ່ວງໄປໄດ້ 6ວັນແລ້ວຍັງບໍ່ເຫັນອຸບາຍທີ່ຈະແກ້ບັນຫາໄດ້ຈຶ່ງຄິດວ່າຮຸ່ງເຊົ້ານີ້ແລ້ວໜໍ ເຮົາຈະຕ້ອງຕາຍດ້ວຍຄຳສັນຍາຂອງທ້າວກະບິນລະພົມ ເຮົາບໍ່ຕ້ອງການຕາຍຈຳຕ້ອງໜີໄປລີ້ຊ້ອນຕົນເສຍດີກວ່າ. ຄິດແລ້ວຈຶ່ງລົງຈາກຜາສາດໜີໄປນອນຢູ່ກ້ອງຕົ້ນຕານ 2 ຕົ້ນ ຊຶ່ງມີນົກອິນຊີ 2ຜົວເມຍເຮັດຮັງຢູ່ເທິງຕົ້ນຕານນັ້ນ. ຂະນະທີ່ທໍາມະບານກຸມານນອນຢູ່ກ້ອງຕົ້ນຕານນັ້ນໄດ້ຍິນສຽງນາງນົກອິນຊີຖາມຜົວວ່າຮຸ່ງເຊົ້ານີ້ຈະໄປຫາອາຫານທີ່ໃດນົກອິນຊີຜູ້ຜົວຕອບວ່າ ຮຸ່ງເຊົ້ານີ້ຄົບ 7 ວັນທີ່ທ້າວກະບິນລະພົມຖາມບັນຫາແກ່ທໍາມະບານກຸມານ ແຕ່ທໍາມະບານກຸມານແກ້ບໍ່ໄດ້ ທ້າວກະບິນລະພົມຈະຕ້ອງຕັດຄໍເສຍຕາມສັນຍາ ແລ້ວເຮົາທັງ 2 ຈະໄດ້ກິນຊີ້ນມະນຸດຄືທໍາມະບານກຸມານນັ້ນເປັນອາຫານ ນາງນົກອິນຊີຖາມວ່າທ່ານຮູ້ບັນຫາຫຼືບໍ່? ຜູ້ຜົວຕອບວ່າຮູ້ ແລ້ວກໍເລົ່າໃຫ້ນາງເມຍຟັງຕັ້ງແຕ່ຕົ້ນຈົນຈົບວ່າ:
1. ເວລາເຊົ້າລາສີຢູ່ທີ່ໜ້າ ຄົນທັງຫຼາຍຈຶ່ງເອົານໍ້າລ້າງໜ້າ
2. ເວລາທ່ຽງລາສີຢູ່ທີ່ເອິກ ຄົນທັງຫຼາຍຈຶ່ງເອົານໍ້າ ແລະ ແປ້ງນໍ້າຫອມລູບໄລ້ທາທີ່ເອິກ
3. ເວລາຄໍ່າລາສີຢູ່ທີ່ຕີນ ຄົນທັງຫຼາຍຈຶ່ງເອົານໍ້າລ້າງຕີນ.
ທໍາມະບານກຸມານນອນຢູ່ກ້ອງຕົ້ນໄມ້ໄດ້ຍິນການສົນທະນາຂອງນົກອິນຊີທັງ 2 ກໍຈື່ຈຳໄດ້ຈຶ່ງມີຄວາມປິຕິຍິນດີທີ່ສຸດ ແລ້ວຈຶ່ງກັບມາສູ່ຜາສາດຂອງຕົນ. ຄັນເຖິງວາລະຄົບ7 ວັນຕາມສັນຍາ ທ້າວກະບິນລະພົມກໍລົງມາຖາມບັນຫາທັງ 3 ຂໍ້ຕາມທີ່ນັດໝາຍກັນໄວ້ ທໍາມະບານກຸມານກໍແກ້ບັນຫາທັງ 3 ຂໍ້ຕາມທີ່ໄດ້ຟັງມາຈາກນົກອິນຊີນັ້ນ ທ້າວກະບິນລະພົມຍອມຮັບວ່າຖືກຕ້ອງ ແລະ ຍອມປະລາໄຊແກ່ທ້າວທໍາມະບານກຸມານ ແລ້ວຈຳຕ້ອງຕັດຄໍຂອງ

ຕົນບູຊາຕາມທີ່ສັນຍາໄວ້. ແຕ່ວ່າກ່ອນຈະຕັດຄໍໄດ້ເອີ້ນທິດາທັງ 7 ນາງມາສັ່ງວ່າ ພໍ່ຈະໄດ້ຕັດຄໍເອົາຫົວບູຊາທຳມະບານກຸມານ ແຕ່ວ່າຫົວຂອງພໍ່ນີ້ຖ້າຕົກໃສ່ແຜ່ນດິນກໍຈະເກີດເປັນໄຟໄໝ້ໂລກນີ້ໝົດ ຖ້າຈະໂຍນຂຶ້ນໄປເທິງ
ອາກາດກໍຈະເຮັດໃຫ້ຟ້າຝົນແລ້ງ ຖ້າຈະໂຍນລົງໃນມະຫາສະໝຸດກໍຈະບົກແຫ້ງໝົດ. ດັ່ງນັ້ນໃຫ້ລູກເອົາພາພານມາຮອງຫົວພໍ່ໄວ້ ແລ້ວເອົາໄປຕັ້ງໄວ້ໃນມົນດົບ (ຫໍນ້ອຍໆ ຫຼືຫໍຜີ) ໃນນ້ຳຄັນທຸມາລີທີ່ພູເຂົາໄກລາດພຸ້ນ ຄັນສັ່ງແລ້ວກໍຈັດການຕາມທີ່ໄດ້ສັນຍາໄວ້ ລູກສາວກໍເອົາພາພານມາຮັບຫົວຂອງພໍ່ໄວ້ ແລ້ວເອົາໄປບັນຈຸໄວ້ໃນຖ້ຳທີ່ພູເຂົາໄກລາດ ຄັນເຖິງຂວບວັນສ້ຽງປີ (ວັນສັງຂານໄປ) ລູກສາວທັງ 7 ຄົນນັ້ນກໍປ່ຽນຜຽນກັນໄປເຊີນເອົາພາພານຫົວຂອງພໍ່ມາຫົດສົງອາບລ້າງ ແລະ ແຫ່ອ້ອມເຂົາສະເມນ (ເຂົາສຸເມຣຸ) ປີລະຄົນເປັນລໍາດັບໄປທຸກໆປີ ແລ້ວກໍເຊີນໄປຕັ້ງໄວ້ບ່ອນເກົ່າ.
    ພະອາຈານ ກ່າວໃຫ້ຮູ້ຕື່ມອີກວ່າ: ສຳລັບປີນີ້ທາງຄະນະສົງກໍໄດ້ພ້ອມພຽງກັນກຽມພ້ອມຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ລາວດ້ວຍການອະນາໄມທຳຄວາມສະອາດວັດ, ປະດັບປະດາຕົບແຕ່ງວັດໃຫ້ມີຄວາມຈົບງາມເຊັ່ນ: ຫໍສົງພະ, ສະຖານທີ່ຜາມໄຊສຳລັບປະຊາສຳພັນແລະອວຍພອນຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ໃຫ້ຍາດໂຍມຜູ້ທີ່ມາທຳບຸນບໍລິຈາກທານຕ່າງໆມີ: ຜູກຂໍໍ່ຕໍ່ແຂນ, ສ່ຽງໂຊກ-ສ່ຽງຊີ,ຕັກບາດສະຫວັນຊຶ່ງມີບາດ 108 ບາດເພື່ອຄວາມເປັນສິລິມຸງຄຸນໃຫ້ແກ່ຍາດໂຍມທີ່ໄດ້ມາຫົດສົງໃນວັນປີໃໝ່.ແຕ່ສຳລັບປີນີ້ເປັນປີພິເສດເພາະລາວເຮົາໄດ້ເປີດປີທ່ອງທ່ຽວລາວ 2024 ເປັນປີທີ່ພັກຕິດຕໍ່ກັນຍາວກວ່າປີທີ່ຜ່ານມາ. ສະນັ້ນ, ທາງວັດໄດ້ໂຄສະນາປະຊາສຳພັນປູກຈິດສຳນຶກໃຫ້ເຍົາວະຊົນ ແລະ ອອກຕົນຍາດໂຍມຊາວພຸດທີ່ມາຫົດສົງພະໃຫ້ເຂົ້າໃຈໃນການນຸ່ງຖືທີ່ຖືກຕ້ອງຕາມແບບປະເພນີລາວເພື່ອໃຫ້ແຂກທີ່ມາທ່ຽວລາວໄດ້ຮູ້ກ່ຽວກັບວັດທະນະທໍາຮີດຄອງປະເພນີລາວກໍຄື: ຮີດ 12 ຄອງ 14 ຂອງລາວ,ຫຼຸດຜ່ອນການດື່ມສິ່ງມືນເມົາ, ສິ່ງເສບຕິດເພື່ອຫຼີກເວັ້ນອຸບັດເຫດທີ່ຈະເກີດຂຶ້ນເພື່ອເຮັດໃຫ້ການຫຼິ້ນບຸນປີໃໝ່ລາວປີນີ້ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມເບີກບານມ່ວນຊື່ນ ແລະ ຖືກຕ້ອງຕາມຮີດຄອງປະເພນີລາວ.