ຄຸ້ມຄອງ ແລະ ສະໜອງທຶນແບບຍືນຍົງໃຫ້ແກ່ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດຢູ່ ສປປລາວ

 ຊຶ່ງເປັນຄູ່ມືທີ່ສໍາຄັນໃຫ້ແກ່ບັນດາພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງທີ່ເຮັດວຽກຕິດພັນກັບປ່າສະຫງວນເຊັ່ນ: ຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ, ພາກສ່ວນເອກະຊົນ, ອົງການຈັດຕັ້ງທີ່ບໍ່ສັງກັດລັດຖະບານ, ອົງການຈັດຕັ້ງທາງສັງຄົມ, ນັກວິຊາການ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນຕ່າງໆ ທີ່ຈະມີບົດບາດສໍາຄັນໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດດໍາລັດດັ່ງກ່າວ.
ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ຈົນເຖິງປັດຈຸບັນ, ປ່າໄມ້, ຊີວະນາໆພັນຢູ່ປະເທດເຮົາ ຖືກບຸກລຸກທໍາລາຍດ້ວຍຫຼາຍຮູບແບບຢ່າງໜັກໜ່ວງເຮັດໃຫ້ດິນຟ້າອາກາດມີການປ່ຽນແປງຢ່າງໄວວາ, ປະກົດການລັກລອບລ່າສັດແບບດັບສູນ,ການຄ້າ-ຂາຍສັດປ່າທີ່ຜິດກົດໝາຍຍັງມີຢູ່ຢ່າງແຜ່ຫຼາຍ.
ທ່ານ ສົມຫວັງ ພິມມະວົງ ຫົວໜ້າກົມປ່າໄມ້ ກະຊວງກະສິກໍາ-ປ່າໄມ້ກ່າວວ່າ: “ແຜນການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ສະໜອງທຶນແບບຍືນຍົງໃຫ້ແກ່ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດຢູ່ ສປປລາວ ໄດ້ຖືກອອກແບບໃຫ້ມີລັກສະນະຮອບດ້ານ ແລະ ຮັດກຸມໃນໄລຍະເວລາສາມປີດ້ວຍວິທີການທີ່ຫັນໄປສູ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດບັນດານະໂຍບາຍກ່ຽວກັບກິດຈະການປ່າສະຫງວນໃນໄລຍະໃໝ່ໃຫ້ປາກົດຜົນເປັນຈິງ. ໂຄງສ້າງຂອງແຜນການນີ້ໄດ້ຖືກກໍານົດຂຶ້ນໂດຍມີການວາງຕໍ່ຜົນໄດ້ຮັບ ປະກອບມີ: ‘’ຈຸດປະສົງ, ຜົນໄດ້ຮັບທີ່ຄາດຫວັງໄວ້, ກິດຈະກໍາ ແລະ ງົບປະມານທີ່ຕ້ອງການ”. ແຜນການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ສະໜອງທຶນແບບຍືນຍົງໃຫ້ແກ່ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດຢູ່ ສປປລາວ ແມ່ນເພື່ອຕອບສະ ໜອງການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເຂົ້າຮ່ວມໃນການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາປ່າສະຫງວນຂອງພວກເຮົາ. ນີ້ລວມເຖິງການສະໜັບສະໜູນ'ບ້ານພັດທະນາດ້ານປ່າໄມ້ ໂດຍການກໍານົດເຂດ ແລະ ສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນປ່າສະຫງວນ ໃຫ້ມີຄວາມຊັດເຈນຍິ່ງຂຶ້ນ. ຮັບປະກັນການທົດແທນຊີວະນານາພັນເທົ່າເດີມ (no-net-loss) ເມື່ອນຳໃຊ້ປ່າສະຫງວນ. ລວມເຖິງການນຳໃຊ້ວິທີການທີ່ເໝາະສົມ ເປັນຕົ້ນ: (ລໍາດັບມາດຕະການຫຼຸດຜ່ອນຜົນກະທົບ) ເພື່ອເຮັດວຽກໂຄງການ ແລະ ກິດຈະການ ທີ່ນຳໃຊ້ປ່າສະຫງວນ ໃນການຮັບປະກັນວ່າ ກິດຈະກໍາການນໍາໃຊ້ປ່າສະຫງວນຂອງເຂົາເຈົ້າ ໃຫ້ມີຜົນກະທົບໜ້ອຍທີ່ສຸດຕໍ່ຊີວະນານາພັນ ແລະ ລະບົບນິເວດ. ອໍານວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ທຸລະກິດທີ່ສອດຄ່ອງກັບເປົ້າໝາຍການອະນຸລັກ ແລະ ປັບປຸງການປະຕິບັດຄວາມສອດຄ່ອງກັບກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບແນໃສ່ປັບປຸງສະພາບແວດລ້ອມຂອງການລົງທຶນໃຫ້ແກ່ຜູ້ປະກອບການທີ່ສະໜັບສະໜູນກິດຈະການປ່າໄມ້ ແລະ ຮັບປະກັນໃຫ້ຜູ້ປະກອບການປະຕິບັດຕາມກົດໝາຍ, ລະບຽບການ ແລະ ແຜນການທີ່ໄດ້ຕົກລົງກັນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ.ປັບປຸງການສະໜອງທຶນແບບຍືນຍົງໃຫ້ແກ່ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດລວມເຖິງການປະຕິບັດຍຸດທະສາດເພີ່ມເຕີມທີ່ຫຼາກຫຼາຍເພື່ອເພີ່ມທະວີການເຂົ້າເຖິງແຫຼ່ງທຶນ ແລະ ສະຖຽນລະພາບຂອງແຫຼ່ງທຶນ. ກົນໄກທາງການເງິນເພື່ອສະໜອງ, ການນໍາໃຊ້ທຶນຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ແລະ ປະສິດທິຜົນ.
ປັດຈຸບັນ, ສປປລາວ ມີປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດ 26 ແຫ່ງ. ໃນນັ້ນ 6 ແຫ່ງໄດ້ຖືກປະກາດໃຫ້ເປັນ ‘‘ອຸທິຍານແຫ່ງຊາດ’’ ຊຶ່ງເປັນປະເພດປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດທີ່ໄດ້ຮັບການຄຸ້ມຄອງໃນລະດັບສູງເຊັ່ນ: ອຸທິຍານແຫ່ງຊາດ ນໍ້າແອດ-ພູເລີຍ ເປັນຕົ້ນ. ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດເຫຼົ່ານີ້ເປັນບ່ອນຢູ່ອາໄສຂອງຊີວະນານາພັນທີ່ອຸດົມສົມບູນ ແລະ ຊະນິດພັນສັດປ່າ ແລະ ພືດປ່າທ້ອງຖິ່ນ, ຫາຍາກ, ໃກ້ຈະສູນພັນ.
ທ່ານ ອີນາມາຊິວລີໂອນີແຕ ເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ສະຫະພາບເອີຣົບ ປະຈຳ ສປປລາວ ກ່າວ່າ: “ອີຢູຮູ້ສຶກພາກພູມໃຈຫຼາຍທີ່ໄດ້ສະໜັບສະໜູນການສ້າງ ແຜນການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ສະໜອງທຶນແບບຍືນຍົງໃຫ້ແກ່ ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດຢູ່ ສປປລາວ ນີ້. ພວກເຮົາເຊື່ອໝັ້ນວ່າແຜນການຄຸ້ມຄອງນີ້ ຈະຊ່ວຍກໍານົດແຫຼ່ງທຶນທີ່ໝັ້ນຄົງເພື່ອເຮັດໃຫ້ໂຄງການປົກປ້ອງຊັບສິນທາງທໍາມະຊາດຂອງລາວໃຫ້ຍືນຍົງຍາວນານ.ແຜນການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ສະ ໜອງທຶນແບບຍືນຍົງໃຫ້ແກ່ ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດຢູ່ ສປປລາວ ຈະສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານແຫ່ງ ສປປລາວ ຄວາມເປັນເຈົ້າການ ແລະ ປະຕິບັດນະໂຍບາຍ, ວິໄສທັດຕໍ່ຄູ່ຮ່ວມມື ແລະ ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ. ແຜນການຄຸ້ມຄອງນີ້ ຈະເປັນຄູ່ມື້ໃຫ້ກົມປ່າໄມ້ ແລະ ພະແນກຄຸ້ມຄອງປ່າສະຫງວນ ສາມາດຕິດຕາມການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນະໂຍບາຍຂອງຕົນຢ່າງຈະແຈ້ງພ້ອມທັງເປັນເຄື່ອງມືທີ່ຈະຊ່ວຍຈັດຕັ້ງປະຕິບັດກິດຈະກຳຂອງຄູ່ຮ່ວມງານ ແລະ ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບເປົ້າໝາຍຂອງນະໂຍບາຍປ່າສະຫງວນ. ດັ່ງນັ້ນ, ລັດຖະບານແຫ່ງ ສປປລາວ ຈຶ່ງຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາຄູ່ຮ່ວມງາ ນແລະ ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງນຳໃຊ້, ຍຶດໝັ້ນການດຳເນີນກິດຈະກຳຂອງຕົນໄປຕາມແຜນການຄຸ້ມຄອງສະບັບນີ້.
ແຜນການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ສະໜອງທຶນແບບຍືນຍົງໃຫ້ແກ່ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດຢູ່ ສປປລາວ ໄດ້ຖືກພັດທະນາຂຶ້ນດ້ວຍການສະໜັບສະໜູນດ້ານວິຊາການຈາກອົງການອະນຸລັກສັດປ່າ (WCS) ປະຈໍາ ສປປລາວ ແລະ ໄດ້ຮັບການສະໜອງທຶນຈາກສະຫະພາບເອີຣົບ (EU) ແລະ ອົງການຝຣັ່ງເພື່ອການພັດທະນາ (AFD)ພາຍໃຕ້ໂຄງການ ການອະນຸລັກລະບົບນິເວດໂດຍການຄຸ້ມຄອງພູມີທັດແບບປະສົມປະສານໃນສປປລາວ (ECILL).
(ໂດຍ: ຕະວິນຍານ)